Het volgen van de meerderheid betekent niet het volgen van de waarheid.
Opgesteld door Abu Hoedayfah. Herzien door uwkeuze.net.
Antwoord op een misvatting: “Wij zijn de meerderheid, dus op de waarheid!”
Vaak zie je dat de Ashaa’irah (de Ash’aries, asharies, ash’arieten) als argument dat zij zich op de waarheid bevinden de claim gebruiken dat zij de meerderheid van de oemmah zijn. En vervolgens komen ze met bewijzen uit de Soennah die dit gegeven moeten bevestigen, zoals de prijzing van de profeet (salallaahoe ‘alayhie wa sellem – vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) voor al-Djamaa’ah (الجماعة – de verenigde islamitische gemeenschap – oftewel de consensus van de moslimgeleerden) en as-Sawaad al-A’dhzam (السواد الأعظم – de grote meerderheid).
Ten eerste kunnen we de claim dat zij de meerderheid zijn op zich ter discussie stellen (zoals Ibn al-Moebbarid dat heeft gedaan in antwoord op Ibn ‘Asaakir.)
Maar laten we even for the sake of argument er van uit gaan dat dit gegeven klopt en de Ashaa’irah de meerderheid van de oemmah zijn, in zowel leken als geleerden. Wat zou hen dat baten als het aan komt om wat de waarheid en valsheid is? NIETS! En dat vanwege het volgende:
De eerste vraag die wij hen moeten stellen is:
– Zijn de termen al-Djamaa’ah en as-Sawaad al-A’dhzam taalkundig bedoeld of zijn het islamitische termen (h’aqaa-iq shar’iyyah)?
Het antwoord is stellig (qat’an) dat het hier gaat om een islamitische gebruik en begrip van deze termen die al bestonden in de Arabische taal. Zoals niemand zou kunnen claimen dat as-salaah – dat in de Qor-aan en Soennah benoemd is – de taalkundige betekenis van ad-doe’aa-e inhoudt. Iedereen zou zeggen dat het hier gaat om de islamitische betekenis, namelijk: het gebed dat specifieke voorschriften heeft, beginnende met at-takbier en eindigend met at-tasliem. Zodoende wordt met al-Djamaa’ah en as-Sawaad al-A’dhzam ook iets anders bedoeld dan de taalkundige bewoording.
Wat wordt er dan bedoeld met deze termen? Daarvoor gaan we terug naar bepaalde overleveringen waarin deze termen zijn gebruikt.
De meest duidelijke overlevering hierin is de overlevering van de 73 groepen die allen zijn afgedwaald behalve één. Daarin wordt het volgende overgeleverd:
افترقت اليهود على إحدى وسبعين فرقة، وافترقت النصارى على اثنتين وسبعين فرقة، وستفترق هذه الأمة على ثلاث وسبعين فرقة كلها في النار إلا واحدة وهِيَ الْجَمَاعَةُ
“De joden zijn gesplitst in 71 groepen, de christenen zijn verdeeld in 72 groepen en deze gemeenschap zal in 73 groepen verdelen die allen in het vuur zijn behalve één, en dat is de Djamaa’ah.” [Overgeleverd door Aboe Daawoed in het Boek van Soennah (4596), door at-Tirmidzie in het Boek van Iemaan (2642) en door Ibn Maadjah in het Boek van Fitan (3991).]
In een andere overlevering: “Behalve as-Sawaad al-A’dhzam,” oftewel de grote menigte/meerderheid. [Zoals in de h’adieth van Aboe Oemaamah en anderen, welke genoteerd is door Ibn Abie ‘Aasim in as-Soennah (1/34) en at-Tabaraanie in al-Moe’djam al-Kabier (8/321), met een isnaad die h’asan lie ghayrihie is (h’asan wegens ondersteunend bewijs). ]
De boodschapper van Allah (salallaahoe ‘alayhie wa sellem) heeft het verder uitgelegd in een overlevering overgeleverd door at-Tabaraanie:
قالوا: يا رسول الله! ومَن السواد الأعظم؟ قال: مَن كان على ما أنا عليه وأصحابي
“Zij zeiden: ‘O boodschapper van Allah! Wie zijn as-Sawaad al-A’dhzam?’ Hij zei: ‘Degenen die zich bevinden op hetgeen waar ik en mijn metgezellen ons op bevinden.’”
In een andere overleveringen van Aboe Daawoed, at-Thirmidzie, Ibn Maadjah en al-Haakim vroegen ze direct wie die ene groep is, waarop hij (salallaahoe ‘alayhie wa sellem) antwoordde:
من كان على مثل ما أنا عليه وأصحابي
“Degene die zich op hetzelfde bevinden als waar ik en mijn metgezellen ons op bevinden.”
Dus al-Djamaa’ah is niet per definitie de meerderheid van degenen die behoren tot de oemmah (of die zichzelf hieraan toeschrijven). Het zijn slechts degenen die overeenkomen met de leiding van de boodschapper van Allah (salallaahoe ‘alayhie wa sellem) volgens het begrip van de metgezellen (moge Allah tevreden over hen zijn).
Echter, de reden dat deze geredde groep de meerderheid wordt genoemd is omdat dit in werkelijkheid ook zo was in de periode van de metgezellen (moge Allah tevreden over hen zijn) en de drie geprezen generaties, waarover de boodschapper van Allah (salallaahoe ‘alayhie wa sellem) gezegd heeft:
خير الناس قرني ثم الذين يلونهم ثم الذين يلونهم
“De beste van jullie zijn mijn generatie (de sah’aabah – metgezellen), vervolgens degenen die hen opvolgen (at-taabi’ien – de volgelingen) en dan degenen die hen opvolgen.” (Verhaald door ‘Imraan ibn H’oesayn, overgeleverd door al-Boekhaarie.)
Dit is dan ook de relatie tussen de taalkundige betekenis en de betekenis van deze termen (al-Djamaa’ah en as-Sawaad al-A’dhzam) binnen de islam.
Daarom heeft al-Imaam Na’iem ibn Hammaad gezegd:
إن الجماعة ما وافق طاعة الله عز وجل، وإذا فسدت الجماعة فعليك بما كانت عليه الجماعة قبل أن تفسد، وإن كنت وحدك فإنك أنت الجماعة
“Voorwaar, al-Djamaa’ah is wat overeenkomt met de gehoorzaamheid jegens Allah عز وجل (‘Azza wa Djel – de Almachtige en Majesteitelijke). En als al-Djamaa’ah (taalkundig) corrupt wordt, dan dien je jezelf te houden aan al-Djamaa’ah voordat het corrupt werd; en al zul je alleen zijn, dan zul jij al-Djamaa’ah zijn.”
(Lees verder onder de afbeelding.)
De woorden van de selef benadrukken dit feit, zoals de uitspraak van ‘Abdoellaah ibn Mas’oed (radhyallaahoe ‘anhoe – moge Allah tevreden over hem zijn), die zei:
الجماعة ما وافق الحق؛ ولو كنت وحدك
“Al-Djamaa’ah is hetgeen conform de waarheid is, en al zul je (daarmee) alleen zijn.”
En al-Imaam Foedayl ibn ‘Iyaadh zei:
عليك بطريق الهدى وإن قل السالكون، واجتنب طريق الردى وإن كثر الهالكون
“Je dient je te houden aan het pad van leiding, al zijn de bewandelaars daarvan weinig; en (je dient je) te distantiëren van het pad van vernietiging, al zijn degenen die vernietigd worden talrijk.”
Ook is overgeleverd van al-Imaam al-‘Awzaa-ie dat hij zei:
عليك بآثار من سلف وإن رفضك الناس، وإياك وآراء الرجال وإن زخرفوه بالقول
“Je moet je houden aan de athaar (overleveringen, uitspraken) van degenen die jou zijn voorgegaan (de selef) en je moet de meningen van de mannen mijden, al zouden ze het mooier maken middels het woord.”
En de overleveringen die hierover zijn overgeleverd zijn talrijk. Dit is dan ook de correcte manier voor het begrijpen van deze teksten en niet het verdraaide begrip van sommigen die deze teksten misbruiken om hun dwaling kracht te geven.
Conclusie
De meerderheid volgen is geen bewijs op zich, nog duidt het op een vergroting van kans op het volgen van de waarheid. Met al-Djamaa’ah wordt ook niet de taalkundige betekenis van het woord bedoeld. Al-Djamaa’ah is een islamitisch begrip dat slechts duidt op wat overeenkomt met de Qor-aan en de Soennah volgens het begrip van de metgezellen en degenen die hen hebben gevolgd.
En tot Allah keren wij allemaal terug.
Relevante artikelen:
Het behouden van de geloofsleer (‘aqiedah) en het ontstaan van sekten
Algemene principes van Ahloes-Soennah wal-Djamaa’ah (moedjmal oesool Ahloes-Soennah wal-Djamaa’ah fil-‘aqiedah – samenvatting van de fundamentele principes van de mensen van de Soennah en de Djamaa’ah aangaande de geloofsleer)
O moslims, wees niet verdeeld! (video)
Sekten in de islam (diverse artikelen)