Salaat al-Djanaazah

Het begrafenis gebed.

Het is voor elke moslim verplicht om zich voor te bereiden op de dood: door het verrichten van veel goede daden en het mijden van verboden zaken. De dood moet aanwezig zijn in zijn gedachten. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Houd de vernietiger van lusten (d.w.z. de dood) veel in gedachten.” [Overgeleverd door at-Tirmidzie en als goed gekwalificeerd door al-Albaanie in al-Irwaa-e (682).]

Als een moslim overlijdt, dan is degene die erbij aanwezig is verplicht om een aantal zaken te doen:

1.) De ogen van de overledene sluiten. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft de ogen van Abie Salamah (moge Allah tevreden zijn met hem) gesloten en zei (Nederlandstalige interpretatie): “De ontnomen ziel wordt door het oog gevolgd.” (Overgeleverd door Moeslim.)

2.) De gewrichten van de overledene masseren zodat deze niet stijf worden. Daarnaast moet er iets op zijn buik gelegd worden, zodat deze niet uitzet.

3.) Een kleed over zijn lichaam heen trekken dat zijn hele lichaam bedekt. ‘Aa-ieshah (moge Allah tevreden met haar zijn) heeft gezegd: “De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) werd bedekt met een gestreept kleed toen hij overleed.” (Overgeleverd door al-Boekhaarie en Moeslim.)

4.) De overledene snel voorbereiden om begraven te worden en salaat al-djanaazah (het begrafenis gebed) verrichten. Vervolgens moet men de overledene begraven. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Wees snel met salaat al-djanaazah.” (Overgeleverd door al-Boekhaarie en Moeslim.)

5.) De martelaar die tijdens een veldslag overlijdt, dient begraven te worden in het land waar hij overleden is. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft op de dag van Oeh’oed bevolen dat de doden begraven worden op hun ligplaats. Dus op de plaatsen waar ze zijn gedood en mogen daarom niet verplaatst worden. (Overgeleverd door Ahloe s-Soenan en is als goed gekwalificeerd door al-Albaanie in Ah’kaam al-Djanaa-iez.) Voor de martelaar wordt geen salaat al-djanaazah verricht. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft geen gebed verricht voor de lichamen van de martelaren bij de veldslag van Oeh’oed. (Overgeleverd door al-Boekhaarie en Moeslim.)

Een embryo vanaf vier maanden oud, dat tijdens een miskraam overlijdt, dient te worden gewassen. Ook moet voor hem salaat al-djanaazah worden verricht en een naam worden gegeven. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “De schepping van ieder van jullie vindt plaats in de buik van de moeder, dit gedurende veertig dagen in de vorm van een levenskiem, daarna is hij even lang een klonter, daarna is hij even lang een klompje vlees; dan wordt er een engel naar hem gestuurd die hem de levensadem inblaast.” (Overgeleverd door Moeslim.)

Deze h’adieth is dus van toepassing op een embryo dat vier maanden of ouder is. Is het embryo jonger dan vier maanden, dan dient het te worden begraven op een willekeurige plek zonder wassing of gebed. Er wordt dan ook geen naam gegeven.

 

Hoe dient men salaat al-djanaazah te verrichten?

Salaat al-djanaazah is een fardh kifaayah (gemeenschappelijke verplichting). Het is dus niet verplicht voor iedereen, zolang er maar enkele moslims zijn die dit verrichten. Het is volgens de soennah toegestaan dat de imaam bij het hoofd van de man staat; in het geval van een vrouw staat de imaam ter hoogte van het midden van de vrouw, zoals te zien is op de afbeelding hieronder. Deze handeling wordt zo uitgevoerd omdat de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) dit ook gedaan heeft. (Overgeleverd door Aboe Daawoed en authentiek gekwalificeerd door al-Albaanie in Ah’kaam al-Djanaa-iez, blz. 109.)

 

 

Het is soennah dat de imaam voorop staat; maar als er een gebrek is aan ruimte, dan mogen sommige mensen aan zijn linker en rechterkant komen staan.

Tijdens salaat al-djanaazah, dat staand verricht wordt, zegt de imaam vier keer hardop de takbier (Allaahoe Akbar).

 

Na de eerste takbier

Na de eerste takbier leest men in stilte het eerste hoofdstuk uit de Qor-aan, namelijk soerat al-Faatih’ah.

 

Na de tweede takbier

Na de tweede takbier zegt men het tweede gedeelte van de tasha-hoed in stilte op. Men zegt dan het volgende:

 

 

“Allaahoema salie ‘ala Moeh’ammadien wa ‘ala aalie Moeh’ammadien, kamaa sallayta ‘ala Ibraahiema wa ‘ala aalie Ibraahiem. Wa baariek ‘ala Moeh’ammadien wa ‘ala aalie Moeh’ammadien, kamaa baarakta ‘ala Ibraahiem wa ‘alaa aalie Ibraahiem, iennaka h’amiedoen madjied – O Allah, begunstig Moh’ammed en zijn familieleden, zoals U Ibraahiem en zijn familieleden begunstigde. En zegen Moh’ammed en zijn familieleden, zoals U Ibraahiem en zijn familieleden zegende. Waarlijk, U bent Meest Prijzenswaardig, Meest Vrijgevig.”

 

Na de derde takbier

Na de derde takbier verricht men een smeekbede voor de overledene. In stilte zegt men dan wat de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) ook heeft gezegd, namelijk:

 

 

“Allaahoemma ghfier lahoe warh’amhoe wa ‘aafiehie wa’foe ‘anh, wa akriem noezoelah, wa wassie’ moedkhalahoe wa ghsielhoe bie lmaa-ie wa tthaldjie wa lbarad, wa naqqiehie miena l-khaataayaa kamaa naqqayta tthawba l-abyada miena ddanas, wa abdielhoe daaran khayran mien daarieh, wa ahlan khayran mien ahlieh, wa zawdjan khayran mien zawdjieh, wa adkhielhoe al-djannata wa a’iedz-hoe mien ‘adzaabie l-qabr, (wa ‘adzaabie nnaar) – O Allah, vergeef hem, schenk Uw genade aan hem, geef hem kracht en aanvaard zijn berouw. Geef hem een voortreffelijke eindbestemming en maak zijn ingang naar (het graf) wijd, reinig hem met water, sneeuw en hagel en zuiver hem van zijn zonden zoals witte kleding gezuiverd wordt van vlekken. Geef hem een beter onderkomen dan dat hij heeft gekend en een betere familie dan die hij heeft gekend en een betere partner dan zijn partner op aarde. Neem hem op in het Paradijs en bescherm hem tegen de bestraffing van het graf [en tegen de bestraffing van het Hellevuur].” (Overgeleverd door Moeslim.)

Of zeg:

 

 

“Allaahoemma ‘abdoeka wa bnoe amatiek ah’taadja ielaa rah’matiek, wa anta ghanieyyoen ‘an ‘adzaabieh, ien kaana moh’sienan fazied fie h’asanaatieh, wa ien kaana moesiee-an fatadjaawaz ‘anh – O Allah, Uw dienaar en het kind van Uw dienares, heeft behoefte aan Uw genade en U bent vrij om hem te bestraffen. Als hij vroom was, vergroot dan zijn beloning en als hij heeft gezondigd, vergeef hem dan.” (Overgeleverd door al-H’aakiem en authentiek verklaard door ad-Dzahabie 1/359. Zie ook Ah’kaam al-Djanaa-iez, blz.125, van al-Albaanie.)

[Of een andere smeekbede die authentiek overgeleverd is. Zie het boekje Citadel van de moslim, uitgegeven door Uitgeverij Momtazah – te bestellen via onze webshop, en met uw aankoop steunt u de da’wah van www.uwkeuze.net.]

Wanneer een baby tijdens een miskraam overlijdt en hij is ouder dan vier maanden, dan dient men Allah vergeving en barmhartigheid voor zijn ouders te vragen. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Voor een kind dat overlijdt tijdens een miskraam wordt salaat al-djanaazah verricht en voor zijn ouders vergeving en barmhartigheid gevraagd.” (Overgeleverd door Aboe Daawoed en authentiek gekwalificeerd door al-Albaanie in Ah’kaam al-Djanaa-iez.)

[Zie het boekje Citadel van de moslim voor verschillende smeekbeden.]

 

Na de vierde takbier

Tenslotte, na de vierde takbier, dient men even stil te zijn en vervolgens verricht men ter afsluiting van salaat al-djanaazah de tasliem. Men kan dit op twee manieren doen. De eerste wijze is om aan de rechterkant maar één keer de tasliem uit te voeren, omdat de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) dit heeft gedaan. (Overgeleverd door al-H’aakiem, de keten van overleveraars van deze h’adieth is goed gekwalificeerd door al-Albaanie in Ah’kaam al-Djanaa-iez, blz. 129.) De tweede manier is om zowel aan de rechterkant als aan de linkerkant de tasliem te verrichten. (Bron: Ah’kaam al-Djanaa-iez van al-Albaanie, blz. 127.)

Het is volgens de soennah toegestaan om de handen op te heffen bij elke takbier, omdat de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) dit ook heeft gedaan. (Overgeleverd door ad-Daaraqotnie. De keten van overleveraars van deze h’adieth is goed gekwalificeerd door sheikh Ibn Baaz, zoals in zijn fataawaa vermeld wordt, 148/13.)

Degene die te laat aankomt en een paar takbieraat van de imaam heeft gemist, dient de imaam in zijn verdere handelingen te volgen. Bijvoorbeeld: als men al begonnen is met salaat al-djanaazah en de imaam heeft de derde takbier gedaan, dan moet men een smeekbede verrichten voor de overledene en na de vierde takbier van de imaam verricht men ook de takbier en leest men soerat al-Faatih’ah op. Vervolgens zegt men dan een andere takbier en reciteert het tweede gedeelte van de tasha-hoed op. Dit kan alleen als het mogelijk is voordat de overledene wordt weggedragen. Men hoeft de gemiste takbieraat niet in te halen en men mag tasliem doen na de imaam.

Wie salaat al-djanaazah heeft gemist, heeft de mogelijkheid om het te verrichten bij het graf. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft dit ook gedaan. (Overgeleverd door al-Boekhaarie en Moeslim.)

Het is toegestaan om salaat al-djanaazah te verrichten voor iemand die in een ander land is overleden als het daar niet wordt verricht.

De moslims verrichten ook salaat al-djanaazah voor degene die zichzelf heeft gedood en degene die tot roversbendes behoort en criminelen. Leiders en geleerden van een islamitisch land bidden in een dergelijk geval echter geen salaat al-djanaazah, zodat het duidelijk wordt voor anderen dat de overledene niet goed bezig was. [Zie Vraag 12 – Is het toegestaan om voor iemand te bidden die zelfmoord heeft gepleegd?]

Salaat al-djanaazah mag in de moskee verricht worden, omdat de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) dit ook heeft gedaan. (Overgeleverd door Moeslim.)

Het is soennah om salaat al-djanaazah buiten de moskee te verrichten, zodat de moskee niet vervuild wordt. Ook is het toegestaan om deze plek dicht bij de begraafplaats te kiezen, zodanig dat het gemakkelijk wordt om de overledene te begraven.

Tot slot:

Houdt de dood altijd voor ogen, ga op zoek naar kennis, bereidt je voor, verricht goede daden en houdt afstand van de verboden zaken. De dood komt tot ieder van ons en komt altijd onverwacht.

 

Relevante artikelen:

Vaarwel mijn geliefde

Het gebed (diverse artikelen)