– de vloek van de mens –
“En het is niet aan iemand (mens en djinn) om te geloven behalve met de Toestemming van Allah. En Hij plaatst de toorn op degenen die niet nadenken (over Allahs bewijzen, verzen en tekenen).” [Soerat Yoenoes (10), aayah 100.]
De mens is zwak en heeft behoefte aan de Gunst en Hulp van Allah. Als we oprecht wensen te begrijpen, zal Hij ons geloof helpen; zo niet, dan zullen onze twijfels en moeilijkheden alleen maar toenemen. (A. Yusuf Ali Quran Commentary, de herziene versie.)
“Of denk jij dat de meeste van hen luisteren of nadenken (over de verzen)? Zij zijn slechts zoals het vee. Nee! Zij zijn meer afgedwaald van het pad!” [Soerat al-Foerqaan (25), aayah 44.]
Vee begrijpt een gedeelte van de bevelen e.d. die hun herders en degenen die hen berijden geven. Deze mensen begrijpen echter niets van degenen die hen naar het juiste pad roepen en van hun leider, de boodschapper van Allah (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem). En dit is zoals Allah de Verhevene zegt (Nederlandstalige interpretatie): “…zij zijn dan (zo ongevoelig) als stenen of nog harder. En waarlijk, er zijn stenen waaruit rivieren ontspringen…” [Soerat al-Baqarah (2), aayah 74.] (Tefsier at-Tah’rier wa t-Tanwier.)
De Islaam is een zee van kennis. Degene die zich naar de dieptes begeeft, zal alle pracht ervan ervaren; en degene die oppervlakkig blijft, zal nooit weten hoe mooi het daar is.
Vertaald door broeder Abdullah Shaheed, genomen uit Thinking (at-Tafkeer), geschreven door Taqiuddin Nabhani.
[Dit artikel is opgenomen in het bundelboek Kennis – ‘ilm. Klik hier om dit e-boek (PDF-document – 1,26 mb) te lezen en te downloaden.]
Verstandelijk denken is het oordelen over de realiteit aan de hand van een waarneming welke gekoppeld wordt aan voorkennis.
Voor verstandelijk denken heb je dus nodig:
1. Een feit
2. Gezonde hersenen
3. Waarnemingsorganen
4. Voorkennis
Als deze zaken aanwezig zijn kan het denkproces plaatsvinden en kunnen wij dus oordelen over feiten waardoor wij ideeën en concepten kunnen genereren.
Het is van vitaal belang voor de mens dat hij juiste ideeën ontwikkeld. De juistheid van een idee wordt bepaald door in hoeverre het idee bij de realiteit past. Indien dit idee bij de realiteit past is het idee waarheid en indien dit niet het geval is, is dit valsheid. Gedrag wordt op ideeën gebaseerd. Zolang iemand dus juiste ideeën heeft, zal hij of zij juist gedrag vertonen waardoor hij of zij vooruit gaat in het leven. Wanneer deze ideeën onjuist zijn en hij hierop zijn gedrag baseert, zal hij stagneren of achteruit gaan in het leven. (Klik op onderstaande afbeeldingen om ze vergroot weer te geven. Gebruik de afbeeldingen voor da’wah.)
Nu zijn er verschillende niveaus van denken waaronder oppervlakkig denken en diep denken.
Oppervlakkig denken vindt plaats op het moment dat men een waarneming doet en direct een oordeel geeft met de eerste voorkennis die tot hem komt. Dit niveau van denken is vernietigend en een vloek, omdat het in de meeste gevallen tot onjuiste oordelen leidt.
Diep denken vindt plaats op het moment dat men niet alleen maar één keer waarneemt en direct een oordeel geeft op basis van de directe voorkennis. Hij geeft pas een oordeel nadat hij de zaak heeft onderzocht door het waarnemingsproces te herhalen en door meer voorkennis op te zoeken zodat hij beter kan linken.
Een voorbeeld van oppervlakkig denken is het denken op basis van vooroordelen en stereotypen. Men is te lui om meer info op te zoeken en de persoon in kwestie beter waar te nemen, waardoor hij snel zijn beperkte voorkennis koppelt met de beperkte waarneming om vervolgens een oppervlakkig oordeel te vellen.
Hetzelfde is bijvoorbeeld wanneer men shoeraa (onderling overleg) vergelijkt met democratie, omdat deze totaal verschillend van elkaar zijn in haar fundamenten.
Vooral in het collectieve politieke denken van de oemmah is het van fundamenteel belang dat de moslims diep nadenken. Als er namelijk niet diep nagedacht wordt op dit gebied, zal de oemmah altijd in de val gelokt worden van de plannen van de kolonialisten die constant plotten en plannen om de terugkeer van Islam in staatsvorm te voorkomen.
Willen wij als oemmah wederom een renaissance beleven dan is het belangrijk dat degenen die werken voor heropleving de oemmah wederom diep politiek denken leert, zodat de juiste oordelen over de realiteit gevormd worden en daardoor de juiste handelingen gedaan worden om de heropleving te realiseren.
Bedenk dus altijd wanneer je nadenkt:
1. Heb ik niet te snel geoordeeld?
2. Was mijn oordeel op basis van weinig waarnemingen, of veel?
3. Was mijn oordeel op basis van beperkte voorkennis, of na onderzoek?
Wanneer je deze vragen aan jezelf stelt zal dit je helpen om diep te denken en dus juiste oordelen te vormen, waardoor je vooruit kan gaan in het leven.
En voor de da’wah-drager is het belangrijk dat hij de oemmah helpt in dit proces zodat er een diep collectief denken ontstaat, wat nodig is voor de terugkeer van de renaissance van de moslims.
Relevante artikelen:
Kennis is licht (diverse artikelen)
Intellectuele zelfmoord – religie of atheïsme?
Moet de islam gemoderniseerd worden?
“De Islam … de religie van onderontwikkeling”
