“Er is niets zwaarder dat op iemands weegschaal van goede daden wordt gelegd op de Dag der Opstanding dan een goed karakter.”
Door Fatima Barakatullah. Vertaald door Oem Mohammed.
Een wijze vriend zei me ooit: “Als een persoon alles wat hij had in deze wereld zou verliezen, zou het enige waardevolle dat overblijft zijn goed karakter zijn.” En inderdaad, als we hierover nadenken, dan zouden we tot het besef komen dat het goede karakter van een persoon en zijn goede daden, zaken zijn die het fysiek bestaan, de financiële omstandigheden, leeftijd, huidskleur en nationaliteit overschrijden.
Godsbewustzijn en vroomheid zijn door de islam de beslissende factoren van edelheid gemaakt – boven elke andere overweging. Allah Ta’aalaa (Verheven is Hij) zegt in de Qor-aan (Nederlandstalige interpretatie): “O mensheid! Waarlijk, Wij schiepen jullie uit een man (Adam) en een vrouw (Eva) en Wij maakten jullie tot volken en stammen zodat jullie elkaar leren kennen. Waarlijk, de meest edele van jullie bij Allah is degene met de meeste taqwaa (vroomheid, Godvrezendheid). #1 Waarlijk, Allah is Alwetend, Khabier (Alwetend omtrent subtiele zaken).” [Soerat al-H’oedjoeraat (49), aayah 13.]
[#1 Noot van uwkeuze.net: Moeslim leverde over dat Aboe Hoerayrah (moge Allah tevreden over hem zijn) zei dat de boodschapper van Allah (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) gezegd heeft (Nederlandstalige interpretatie): “Waarlijk, Allah kijkt niet naar jullie vormen (uiterlijk) of bezittingen, maar Hij kijkt naar jullie harten en daden.” (Ibn Maadjah leverde deze h’adieth ook over.) Zie het artikel Taqwaa (Godvrezendheid), dat moet je hebben.]
In de profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) vinden we een oeswatan h’asanah: “Bij Allah! Er is voor jullie in de boodschapper van Allah (Moh’ammed) werkelijk een goed voorbeeld voor degene die verlangt naar (de ontmoeting met) Allah en de Laatste Dag en die Allah veel gedenkt.” [Nederlandstalige interpretatie van soerat al-Ah’zaab (33), aayah 21.] Oftewel een goed voorbeeld van een goed karakter. In een h’adieth zegt hij (Nederlandstalige interpretatie): “Ik werd gezonden om het goede karakter te perfectioneren.” (Overgeleverd door Maalik.)
Hij (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) moedigde ons aan om onze karakters te ontplooien en te verbeteren, door te zeggen (Nederlandstalige interpretatie): “De beste onder jullie is degene die het beste karakter heeft (goede manieren heeft).” (Overgeleverd door al-Boekhaarie.)
Als we denken over goede daden, dan denken we vaak aan de zuivere aanbiddingen, zoals het verrichten van tahadjoed of het vasten. Maar we zouden moeten weten dat het bezitten van een goed karakter ook zwaar weegt op iemands Weegschaal op de Dag der Opstanding.
De profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Er is niets zwaarder dat op iemands weegschaal van goede daden wordt gelegd op de Dag der Opstanding dan een goed karakter.” (Overgeleverd door Aboe Daawoed.)
Een goed karakter ontwikkelen kan beschouwd worden als aanbidding als het gedaan wordt met de intentie om Allah Ta’aalaa te behagen en het kan ervoor zorgen dat we het niveau bereiken van grote aanbidders, want de boodschapper van Allah (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Door het hebben van een goed karakter zal een gelovige het niveau bereiken van iemand die tijdens de nacht het gebed verricht en tijdens de dag vast.” (Overgeleverd door Aboe Daawoed.)
(Zie het artikel De belangrijkheid van akhlaaq – goed gedrag.)
(Lees verder onder de afbeelding.)
Een goed karakter en da’wah
Ook in de da’wah, het uitnodigen van anderen naar de islam, heeft een goed karakter een groot effect, een sterkere invloed zelfs dan louter woorden en gepreek. Het was het voortreffelijke karakter van de profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) en het feit dat hij bekend stond als ‘de oprechte’ en ‘de betrouwbare’ dat velen ertoe bracht de boodschap van de islam onmiddellijk te aanvaarden, omdat ze wisten dat deze man nooit gelogen had over wereldse zaken, dus waarom zou hij liegen over niet-wereldse zaken? Zelfs zijn vijanden waren getuigen van zijn schitterende en onberispelijk karakter.
Stappen zetten richting verandering
Een slecht karakter is meestal een kwestie van gewoonte en ‘aangeleerd gedrag’. We zouden allemaal tijd en aandacht moeten schenken aan de verbetering van onze karakters en aan de ontwenning van de slechte dingen die we zo gewoon zijn geworden. Als we dit niet doen, dan zullen we zien dat wanneer de schade berokkend is, dat de gevolgen van onze daden ons overvallen. Dan zullen we beseffen hoe slecht alles is geworden en zullen we zien hoe in de tussentijd onze relatie met anderen is verslechterd, om nog maar te zwijgen over onze relatie met Allah Ta’aalaa. En we moeten beseffen dat – tot de dag dat we oog in oog staan met de Engel des Doods – het nooit te laat is om te veranderen!
1. Stel de probleemgebieden in je karakter vast
Jezelf misleiden is een grote oorzaak voor zelfvernietiging. We moeten tegen onze ego’s vechten en oprecht en persoonlijk bepalen wat veranderd moet worden aan onszelf. (Zie het artikel De grotere jihad.)
2. Stort je hart uit bij Allah
Allah Ta’aalaa is op de hoogte van de donkere zaken die onze zielen dragen… Geef ze aan Hem toe en vraag Hem om je situatie te verbeteren… Vraag hem om die slechte impulsen uit je karakter te verwijderen en om het je gemakkelijker te maken moeilijke situaties te aanvaarden en om de mensen, die het slechte uit je proberen te halen, te veranderen.
3. Raak gehecht aan de Qor-aan
Het is een shifaa (genezing) voor de harten, reciteer het dus en probeer het te begrijpen en toe te passen. (Zie onze rubriek Artikelen over de Koran.)
4. Gedenk Allah
Onderschat nooit de kracht van dzikr. Dzikr, of het gedenken van Allah, reinigt onze harten. Het zeggen van de gepaste doe’aa-e (smeekbede) voor het opstaan, naar het toilet gaan, wanneer je het huis verlaat en terug naar huis keert etc., zijn dingen die het hart terug tot leven brengen. (Zie onze rubriek Dua en dhikr voor diverse artikelen.)
5. Omgaan met mensen op wie je wilt lijken
Onvermijdelijk nemen we karaktertrekken over van de mensen met wie we omgaan. Daarom zouden we beter onze tijd doorbrengen met mensen die beter zijn dan ons, of van wie we goede eigenschappen kunnen overnemen.
6. Lees de sierah (biografie) van de profeten en van hun metgezellen
Mensen hebben rolmodellen nodig en daarvan zijn er genoeg beschikbaar in de islam. De profeten en hun metgezellen waren mensen die geconfronteerd werden met levensechte problemen. Zij streden tegen hun ego, overwonnen deze en blonken uit in hun inspanningen. (Zie onze rubriek Biografieën.)
7. Blijf weg van de zaken die het hart verzieken
Uitbundig eten, onbeteugelde blikken werpen naar verboden zaken of naar het andere geslacht, overdadig praten en omgaan met slechte personen, zijn slechts enkele zaken die door geleerden vermeld worden die het hart verzieken. (Zie o.a. de artikelen Te veel eten, schadelijk eten en eten weggooien en De grote deugd van het neerslaan van de ogen.)
8. Oefen jezelf in het verkrijgen van een goed karakter en uiteindelijk zal het vanzelf komen
‘Oefening baart kunst’ geldt voor elke vaardigheid. Ook bij het verkrijgen van een goed karakter moeten we veel oefenen, ook al is het moeilijk voor ons, zoals bij het beheersen van woede (zie het artikel Word niet boos!), of bij het zeggen van dingen waar we later spijt van zullen krijgen (zie het artikel Kijk naar je tong en je handen). Langzaamaan zullen goede gewoonten vanzelf komen.
(Lees verder onder de afbeelding.)
9. Stel jezelf op de proef bij een moeilijke situatie
Het is gemakkelijk om goed te zijn wanneer alles goed gaat, maar het is slechts wanneer we onder druk komen te staan of wanneer we beproefd worden dat onze ware aard naar boven komt. Bereid jezelf voor om dingen te kunnen relativeren bij zowel goede als slechte situaties. (Zie het artikel Word niet boos wanneer je beproefd wordt.)
10. Vergiffenis vragen en zelf vergevensgezind zijn
Wanneer je omgaat met andere mensen, zul je op een bepaald moment vast beledigd of geërgerd worden door sommigen, of zul je zelf anderen beledigen of ergeren. Soms moet je gewoon iemands slechte karakter negeren om een groter kwaad te vermijden, namelijk ruzies en rancunes. We moeten proberen de fouten van anderen te vergeven en te vergeten, net zoals we willen dat Allah Ta’aalaa onze fouten door de vingers ziet. (Zie het artikel Vergevensgezindheid: het kenmerk van een moslim.)
[Noot van uwkeuze.net: de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) zei eens tegen zijn metgezellen (Nederlandstalige interpretatie): “Weten jullie wie moeflis (failliet/blut) is?” Zij zeiden: “Onder ons, degene die failliet is, is degene die geen dirhams (geld) en geen goederen heeft.” Hij zei: “Degene die failliet is onder mijn oemmah (gemeenschap) is degene die op de Dag der Opstanding komt met het gebed, vasten en zakaah, maar hij zal komen terwijl hij die-en-die beledigd heeft, die-en-die belasterd heeft, de eigendommen van die-en-die (onrechtmatig) verbruikt heeft, het bloed van die-en-die heeft doen vloeien en die-en-die geslagen heeft. Ieder van hen zal wat van zijn h’asanaat (goede daden) gegeven worden, en als zijn h’asanaat opraken voordat de rekening vereffend is, zullen wat van hun sayyie-aat (zonden) genomen worden en op hem geworpen worden, vervolgens zal hij in de Hel geworpen worden.” (Overgeleverd door Moeslim.)
11. Dezelfde persoon zijn, zowel privé als publiekelijk
Het is gemakkelijk om in de gewoonte te vallen om een ‘goede persoon te zijn’ als je buitenshuis bent, maar om bij je eigen familieleden slechte karaktereigenschappen te vertonen. Deze inconsistentie is niet alleen verkeerd, maar zal onvermijdelijk problemen veroorzaken en dient daarom dus weggewerkt te worden. Je familieleden, je broers en zussen, je ouders, echtgeno(o)t(e) en diens familie, je kinderen – worden meermaals herhaald in de Qor-aan als degenen die het meeste recht hebben op jouw bezit en goede behandeling.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Ga zo door!
De investeringen die we moeten maken zijn immens, en de inspanningen intens, maar net als bij een trainingskuur dat we eerst moeilijk vinden, zullen we snel ondervinden dat we niet meer zonder kunnen – de resultaten zijn bevredigend en de moeite waard.
Als we echt zouden werken aan onszelf en onszelf zouden ontwikkelen, dan zouden zelfs onze vijanden getuige zijn van onze goede karakters.
Effecten van een goed karakter op de wereld
En niet te vergeten, de vrome persoon heeft een invloed op deze wereld en zijn hele omgeving, net als de zondige persoon de wereld en zijn omgeving beïnvloedt.
Aboe Qataadah al-Ansaarie leverde over: “Een begrafenisstoet passeerde de profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem), waarop hij zei (Nederlandstalige interpretatie): ‘Verlicht of een verlichting?’ De mensen vroegen hem: ‘O boodschapper van Allah! Wat bedoelt u met ‘verlicht of een verlichting’?’ Hij zei: ‘Een gelovige wordt verlicht (door de dood) van de problemen en moeilijkheden van deze wereld en vertrekt naar de Genade van Allah, terwijl (de dood van) een slechte persoon de mensen, het land, de bomen, (en) de dieren verlicht.’”(Overgeleverd door al-Boekhaarie.) (Zie het artikel De dood.)
De wereld wordt dus verlicht bij het overlijden van een slechte persoon en van de effecten van zijn handelingen op de wereld: zijn onverantwoordelijk gedrag, de schade en overlast die hij aan alle wezens bezorgde, de exploitatie van de natuurlijke bronnen en de vernietiging van de aarde voor financieel gewin.
■ Einde.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Relevante artikelen:
De belangrijkheid van akhlaaq – goed gedrag
Verbeter de wereld, begin bij jezelf
De moslim is als een dadelpalm
H’ayaa-e, verlegenheid, schaamte…
Wanneer vrienden elkaar pijn doen
Vijanden in het hart: khoeshoo’ en laghw (khoeshoo’ en laghw in het tijdperk van sociale media en de smartphone)
Een moslim is een spiegel voor een moslim