Overleveringen van de profeet Moh’ammed
(Allahs zegeningen en vrede zijn met hem)
“Bij Allah! Er is voor jullie in de boodschapper van Allah (Moh’ammed) werkelijk een goed voorbeeld voor degene die op Allah en de Laatste Dag hoopt en die Allah veel gedenkt.” [Soerat al-Ah’zaab (33), aayah 21.]
De Soennah (weg, manier) van de profeet Moh’ammed (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) is na de Qor-aan de belangrijkste bron voor de islamitische wetgeving en een verduidelijking, aanvulling of uitleg van de Qor-aan. De Soennah wordt gevormd door ah’aadieth (overleveringen) (enkelvoud: h’adieth, of hadieth, hadith) die beschrijven wat de profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) gezegd heeft, gedaan heeft of stilzwijgend goedgekeurd heeft. Een h’adieth kan ook zijn eigenschappen bevatten. Zie ook de artikelen Weerlegging van de koranieten en het Koranisme en Het volgen van Allahs boodschapper is een verplichting.
Beschrijven van geschiedenis
Vóór de Islaam was er geen enkel volk of land dat zich bezighield met de kunst van het beschrijven van hun geschiedenissen, of het samenstellen van authentieke gebeurtenissen betreffende hun voorouders. Om te weten hoe veel ontwikkeling er was in de kunst van het beschrijven van geschiedenis vóór de Islaam, is het voldoende om de geschriften van de Bijbel, Mahabharata en Ramayana te lezen. De voorzichtigheid, vastberadenheid en moed die de moslims hadden in het bewaren en beschrijven van de ah’aadieth (overleveringen), wordt nergens in de wereld of tijd geëvenaard.
De theorie van h’adieth en asmaa-e oer-ridjaal (tak van wetenschap over de goede en slechte eigenschappen van de overleveraars van de h’adieth) etc., werd door moslims als wetenschap ingevoerd, om de betrouwbaarheid van de ah’aadieth van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) te waarborgen. De krachtige, stevige en onwrikbare principes die de moslims bedachten voor onderzoek en gedetailleerde studie zijn zo weergaloos dat de wereld in zijn lange bestaan ze nog nooit eerder heeft gekend.
Het eerste gedenkwaardige werk van de moslims met betrekking tot de kunst van het opschrijven van geschiedenis, is de regelgeving en samenstelling van de wetenschap van h’adieth. En op dezelfde manier hebben zij de verhalen van hun khaliefen, nobelen, koningen, geleerden en filosofen etc. samengesteld. Deze hele schat aan informatie dient beschouwd te worden als geschiedenis van de Islam. De kunst van het opschrijven van de geschiedenis door de moslims was een nieuw en onbekend fenomeen en een onverwachte zegening en een essentiële aanwinst voor de wereld. Terwijl andere volken hun boeken zoals de Bijbel en Mahabharata beschouwen als een waardevol bezit waar men trots op is, raakt een persoon die verder kijkt vol verbazing hoe moslims alles tot in detail hebben vastgelegd en zelfs de keten van overleveraars en hun eigenschappen hebben genoteerd; wie zei wat en wie staat bekend als betrouwbaar of als twijfelachtig, en van wie is bekend dat hij gelogen heeft of zich regelmatig vergist.
Europese historici lijken tegenwoordig bezig te zijn met gezeur en geruzie over kleine en onbenullige dingen en vele moslims schijnen veel ontzag en lof voor hun perfectie in deze kunst te hebben. Maar zij zijn onwetend over het feit dat de ‘Inleiding tot de geschiedenis’ geschreven is door een moslim historicus, namelijk Ibn Khaldoen, die behoorde tot een Tunesische familie uit Spanje die leefde in Noord Afrika. Hij deed Europa en de gehele wereld de unieke eigenschappen over de kunst van het schrijven over geschiedenis begrijpen. In feite kan men alle inspanningen van Europese historici gerust opdragen aan het historische begrip en inzicht van Ibn Khaldoen.
De wetenschap betreffende de overleveringen
De kennis van overleveringen wordt op twee fundamentele onderwerpen gebaseerd:
1.) Kennis over het overgeleverde. Dit is datgene wat betrekking heeft op dat wat overgeleverd werd en toegeschreven werd aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) betreffende zijn woorden, daden, goedkeuringen en zijn eigenschappen.
2.) Kennis over de keten van de overleveraars (isnaad) en het overgeleverde tegenover de andere overleveringen. Dit is een wetenschap die zich bezighoudt met hetgeen waarmee men de overleveraars en het overgeleverde kan kennen. De wetenschap van de overleveringen op deze manier, houdt zich dus bezig met twee zaken:
a.) De keten van de overleveraars: dit is de keten van overleveraars waarmee men bij de boodschapper van Allah (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) eindigt.
b.) De tekst: dit is datgene waarbij men terecht komt wanneer men de keten beëindigt.
Voorbeeld: al-Boekhaarie (moge Allah hem genadig zijn) heeft gezegd: “Ismaa’iel heeft ons gezegd dat Maalik gezegd heeft via Abie z-Ziennaad via al-A’radj via Aboe Hoerayrah (moge Allah tevreden zijn met hem), dat de boodschapper van Allah (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) gezegd heeft: ‘Allah zegt: ‘Geef aalmoezen, O kind van Aadam, en Ik zal je voorzien.’’” (Overgeleverd door al-Boekhaarie 3684.)
De keten (isnaad) zijn de namen die vernoemd werden, en de tekst is “Allah zegt: ‘Geef…’”
Het nut van de kennis over de keten van de overleveraars en het overgeleverde is dat men kan weten of deze overlevering aanvaard kan worden of niet.
Het verschil tussen h’adieth, khabar en athar
H’adieth: alle zaken die van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) afkomstig zijn, hetzij woorden, daden of goedkeuringen.
Khabar: datgene dat van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) of van zijn metgezellen (de sah’aabah – moge Allah tevreden zijn met hen) afkomstig is, of van diegenen die hen gevolgd hebben (de volgelingen – at-taabi’ien), of diegenen die daarna gekomen zijn.
Athar: dat wat van anderen dan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) afkomstig is, zoals zijn metgezellen (moge Allah tevreden zijn met hen) en zij die hen gevolgd hebben en zij die daarna gekomen zijn.
Enkele classificaties van ah’aadieth
Dha’ief (zwak): een onnauwkeurige overlevering welke niet de kwalificatie haalt om sah’ieh’ (betrouwbaar) of h’asan (goed) te zijn, en kan daarom niet als basis/bewijs gebruikt worden voor een islamitisch oordeel. Dha’ief djiddan = zeer zwak.
Djayyid: dit is de overlevering die goed is op zichzelf en die praktisch de graad van de authentieke (sah’ieh’) overleveringen bereikt, omdat zijn eigenschappen iets ten onder doen aan de eigenschappen van de authentieke overleveringen.
Gharieb (ongewoon of vreemd): een h’adieth of versie verhaald door een betrouwbare of onbetrouwbare verteller welke afwijkt in context met een andere h’adieth of versie van een groep betrouwbare vertellers. Een gharieb h’adieth kan sah’ieh’ (betrouwbaar) zijn of dha’ief (zwak).
H’asan (goed): een moesnad h’adieth verhaald door een betrouwbare keten (van overleveraars), maar bereikt niet het niveau van een sah’ieh’ (betrouwbare, authentieke) h’adieth.
Madjhoel (onbekend): als er een onbekende persoon in de keten van overleveraars van een h’adieth is.
Maqtoe’ (niet verbonden): (a) een h’adieth die eindigt bij een taabi’ie (volgeling) bij zowel daad en woord; (b) een h’adieth met een onvolledige keten van overleveraars; (c) een h’adieth waarin een sah’aabie (metgezel) iets omschrijft door te zeggen: “Wij deden…”
Marfoe’ (naspeurbaar): een h’adieth toegeschreven aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), hetzij een uitspraak of een daad, hetzij moettasil (verbonden), moenqata’ (onderbroken) of moersal (niet toegeschreven).
Mawdoe’ (verzonnen): een h’adieth valselijk toegeschreven aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem).
<<<Het verzinnen van ah’aadieth is een groot bewijs voor het feit dat in het begin de volledige oemmah (gemeenschap) de uitspraken en handelingen van de boodschapper (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) de status van wetgeving gaven, want waarom zouden de mensen die dwaling wilden verspreiden anders onjuiste ah’aadieth hebben verzonnen!? Want alleen dat geld dat waarde heeft op de markt wordt vervalst; niemand vervalst geld dat geen waarde heeft op de markt. (Uit Tefhiem al-Qor-aan, Sayyid Aboe al-A’laa Mawdoedie.)>>>
Mawqoef (niet naspeurbaar): dit is een h’adieth over een sah’aabie [metgezel van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem)]. Een omschrijving, verslag of informatie gegeven door een sah’aabie. Een mawqoef wordt ook wel een athar genoemd.
Moedhtarib (verwarrend): een h’adieth waarbij de overleveraars het oneens zijn over een bepaalde bron of over enig ander aspect met even sterke argumenten en zonder mogelijkheid dat een mening zwaarder weegt dan de andere. Dit meningsverschil kan zijn over de keten van vertellers of over de tekst.
Moenqati’ (onderbroken): een h’adieth met onvolledige keten van vertellers, of het heeft in de keten een onbekende verteller.
Moersal (niet toegeschreven): een h’adieth met de keten van vertellers eindigend bij een taabi’ie (volgeling van de sah’aabah), zonder de verwijzing naar de metgezel die het citeert van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem).
Moesnad (subjectief): (1) een h’adieth met een complete keten van vertellers tot aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem); (2) een h’adiethverzameling waarin alle overleveringen van een overleveraar samen zijn verzameld.
Moettasil (verbonden) of mawsoel: een h’adieth met een complete keten van vertellers totdat het zijn bron bereikt. Het kan zowel marfoe’ (naspeurbaar) zijn, toegeschreven aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), of een mawqoef (niet naspeurbaar), eindigend bij een sah’aabie (metgezel).
Sah’ieh’ (betrouwbaar/authentiek): een moesnad h’adieth met een ononderbroken keten van vertellers, die allemaal bekend zijn als betrouwbare personen met een goed geheugen, totdat aan de bron zonder het zijn van een shaadz (vreemd) of een moe’allal (onjuist/gebrekkig).
Enkele vaktermen in deze wetenschap
H’adieth Qoedsie: een heilige overlevering van Allah de Verhevene die niet in de Qor-aan staat. Het is een h’adieth die de boodschapper (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) overgeleverd en toegeschreven heeft aan Allah, maar het behoort niet tot de Qor-aan en het is ook niet mogelijk om de recitatie daarvan als aanbidding te zien. H’adieth Qoedsie betekent dat deze van al-Qoeddoes afkomstig is; al-Qoeddoes betekent de Heilige, één van de Schone Namen van Allah. (Zie het artikel Het verschil tussen de Qor-aan en h’adieth Qoedsie.)
Moettafaqoen ‘alayh: letterlijk betekent dit ‘zij tweeën zijn het hiermee eens’, d.w.z. dat deze h’adieth terug te vinden is in zowel de ha’diethverzamelingen van al-Boekhaarie als Moeslim.
As-Soenan: dit zijn de boeken die zich specifiek richten op de islamitische jurisprudentie (fiqh), en waar geen zaken aanwezig zijn die zich richten op de geloofsleer (‘aqiedah) of geschiedenis (tariekh), zoals de Soenan Abie Daawoed.
Al-Moesnad: dit is dat de samensteller van een boek de overleveringen per metgezel plaatst, zonder dat hij hiervoor kijkt naar het onderwerp van de overlevering, zoals de Moesnad van Ah’mad en Abie Ya’laa.
Moewattaa-e: een h’adiethboek samengesteld door imaam Maalik ibn Anas, een van de vier fiqh imaams.
Sah’ieh’ayn: de twee h’adiethboeken van imaam al-Boekhaarie en Moeslim. Sah’ieh’ al-Boekhaarie is na de Qor-aan het meest betrouwbare boek, daarna komt Sah’ieh’ Moeslim.
At-Thalaathah: letterlijk betekent dit ‘de drie’, dit is een verwijzing naar de drie samenstellers van ah’aadieth, namelijk Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie en at-Tirmidzie.
Al-Arba’ah: letterlijk betekent dit ‘de vier’, dit is een verwijzing naar de vier samenstellers van ah’aadieth, namelijk Aboe Daawoed, at-Tirmidzie, an-Nasaa-ie en Ibnoe Maadjah.
Al-Khamsah: letterlijk betekent dit ‘de vijf’, dit is een verwijzing naar de vijf samenstellers van ah’aadieth, namelijk Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie, at-Tirmidzie, Ibn Maadjah en Ah’mad.
As-Sittah: letterlijk betekent dit ‘de zes’, dit is een verwijzing naar de zes samenstellers van ah’aadieth, namelijk al-Boekhaarie, Moeslim, Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie, at-Tirmidzie en Ibn Maadjah. Hun verzamelingen worden Sih’ah’ Sittah genoemd.
As-Sih’ah’ As-Sittah: de zes boeken van ah’aadieth; al-Boekhaarie, Moeslim, Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie, at-Tirmidzie en Ibn Maadjah.
Relevante artikelen:
Inleiding tot de wetenschap betreffende h’adieth
Weerlegging van de koranieten en het Koranisme
Het volgen van Allahs boodschapper is een verplichting
De Soennah (diverse artikelen)