Ah’aadieth – profetische overleveringen.
Alle lof is voor Allah, en moge de zegeningen en vrede van Allah neerdalen op Zijn boodschapper Moh’ammed en zijn familie en metgezellen en iedereen die hen in het goede volgt.
De moslims zijn in staat geweest om het Woord van Allah ‘Azza wa Djel (de Almachtige en Majesteitelijke) nauwkeurig gescheiden te houden van de woorden en daden van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), ook wel Soennah genoemd, wat bestaat uit talrijke ah’aadieth (overleveringen) die worden onderverdeeld in verschillende categorieën. Door het toepassen van strenge regels is het bekend welke overleveringen authentiek (sah’ieh’) zijn, welke zwak (dha’ief) en zelfs welke verzonnen (mawdoe’) zijn, met verschillende categorieën daar tussen. Hierover gaat dit artikel, geschreven door imaam Aboe l-H’asan al-Ash’aarie; al-Ibaanah ‘an Oesool ad-Diyaanah. Lees ook het artikel Weerlegging van de koranieten en het Koranisme.
De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) en zijn Soennah
Wij getuigen dat Moh’ammed (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) Zijn dienaar is, Zijn boodschapper, Zijn profeet, Zijn waarheidsgetrouwe, Zijn uitverkorene, die Hij naar Zijn schepping gezonden heeft met het licht dat zijn lichtstralen ver verspreidt, met de schitterende lamp, de duidelijke argumenten, de bewijzen, de verbijsterende tekenen, de onweerstaanbare wonderen; waarvoor hij de boodschap van Allah overbracht (“hij verkondigde de boodschap van zijn Heer”), hield rekening met het goede in Zijn schepping (“gaf goede raadgeving aan zijn gemeenschap”), werkte met een ware ijver voor Allah, raadpleegde Zijn goede dingen in de landen der aarde en bestreed de opstandige mensen, totdat het Woord van Allah was vervuld, totdat hij succes verkreeg en alle mensen de waarheid met huldebetoon gehoorzaamden en verzekering van succes naar hem kwam, onvermoeid, volhardend.
Moge de Genade van Allah daarom met hem zijn (want hij leidde naar de weg van leiding en maakte de weg van de ontsnapping aan dwaling en blindheid duidelijk), en met de gezegende mensen van zijn huis en met zijn uitverkoren metgezellen en zijn kuise vrouwen, de moeders der gelovigen! Door hem informeerde Allah ons over de religieuze wetten en de verordeningen (ah’kaam, d.w.z. verplichte, verdienstelijke, wettelijke, afkeurenswaardige en verboden zaken) van het wettige en het verbodene, en door hem maakte Hij ons de religieuze wet van de Islaam duidelijk, totdat door hem de donkere nacht van duisternis van ons werd opgeheven, de twijfels van ons verwijderd werden, de schermen teruggedrongen werden en de bewijzen duidelijk werden gemaakt voor ons. Hij bracht ons “…een machtig Boek. De valsheid kan hem (de Qor-aan) noch van voren noch van achteren benaderen (#1), een neerzending afkomstig van een Alwijze en een Prijzenswaardige” [soerat Foessilat (41), aayah 41-42), waarin hij de kennis van “het eerste en het laatste” [soerat al-Waaqi’ah (56), aayah 49] omvatte. Door hem vervolmaakte Hij de verplichtingen van de religie, en daarom is hij “het rechte pad” [soerat al-Faatih’ah (1), aayah 5) van Allah en Zijn stevig koord. Hij die vasthoudt aan hem zal ontsnappen, maar hij die hem bestrijdt zal falen en dwalen.
<<< (#1) De valsheid zal hem niet benaderen wat betreft hetgeen daarin verkondigd wordt aan gebeurtenissen in het verleden noch hetgeen dat daarin verkondigd wordt aan gebeurtenissen in de toekomst. (Tefsier H’adaa-ieq ar-Rawh’ wa ar-Rayh’aan fie Rawaabie ‘Oeloemie al-Qor-aan.)>>>
In onwetendheid is hun ondergang; en Allah heeft ons bevolen in Zijn Boek om vast te houden aan de Soennah van Zijn boodschapper (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem); waarover Allah zegt (Nederlandstalige interpretatie): “…En wat de boodschapper (Moh’ammed) jullie geeft, neem dat dan; en wat hij jullie onthoudt, onthoud jullie dan…” [Soerat al-H’ashr (59), aayah 7.]
En Allah de Verhevene zegt (Nederlandstalige interpretatie): “…Dus laat degenen die afwijken van zijn bevel er opletten dat een fitnah (beproeving, kwelling) of een pijnlijke kwelling hen niet treft.” [Soerat an-Noer (24), aayah 63.]
En Allah Ta’aalaa zegt (Nederlandstalige interpretatie): “…En als zij het maar hadden voorgelegd aan de boodschapper en aan degenen met gezag onder hen, dan zouden degenen die het interpreteren (die wijs en onderzoeksbekwaam zijn) onder hen het zeker begrepen hebben (#2)…” [Soerat an-Nisaa-e (4), aayah 83.]
<<< (#2) Deze aayah verwijst naar correct onderzoek, of het bepalen van zaken en hun juiste bronnen. Imaam Moeslim leverde over dat Aboe Hoerayrah (moge Allah tevreden zijn met hem) zei dat de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) gezegd heeft (Nederlandstalige interpretatie): “Het doorvertellen van alles wat men hoort is voldoende om een persoon een leugenaar te maken.” We dienen eerst na te gaan of iets waar is en geen roddel of laster is.>>>
En Allah de Verhevene zegt (Nederlandstalige interpretatie): “En waarover jullie ook van mening verschillen, het oordeel daarover berust bij Allah…” [Soerat as-Shoeraa (42), aayah 10.]
“…En als jullie over iets van mening verschillen, leg het dan voor aan (het Boek van) Allah en (de Soennah van) de boodschapper…” [Soerat an-Nisaa-e (4), aayah 59.]
“Noch spreekt hij (de profeet Moh’ammed) uit begeerte. Het is slechts een openbaring (die aan hem is) geopenbaard (#3).” [Soerat an-Nadjm (53), aayah 3-4.]
<<< (#3) Dit gaat niet alleen over de Qor-aan maar ook over de Soennah. De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Waarlijk, mij is de Qor-aan gegeven en iets gelijkwaardig hieraan (d.w.z. de Soennah)!” (Overgeleverd door Aboe Daawoed, at-Tirmidzie en Ah’med.) Aangezien de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) zei “…mij is gegeven…” brengt dit met zich mee dat zijn Soennah ook een vorm van inspiratie is.>>>
Allah Soebh’aanahoe wa Ta’aalaa (Glorieus en Verheven is Hij) zegt ook (Nederlandstalige interpretatie): “Zeg (O Moh’ammed): ‘Het is niet aan mij dat ik hem zelf verander. Ik volg slechts wat aan mij geopenbaard wordt…’” [Soerat Yoenoes (10), aayah 15.]
“De enige uitspraak van de gelovigen, wanneer zij tot Allah en Zijn boodschapper (Moh’ammed) worden opgeroepen zodat hij tussen hen oordeelt, is dat zij zeggen: ‘Wij horen en gehoorzamen.’ En zij zijn het die de succesvollen zijn.” (24:51)
En zo beveelt Hij hen om Zijn boodschappers woorden aan te horen, zijn bevelen te gehoorzamen en zich ervoor te hoeden het te overtreden.
En Allah de Verhevene zegt (Nederlandstalige interpretatie): “…Gehoorzaam Allah en gehoorzaam de boodschapper (Moh’ammed)…” [Soerat an-Nisaa-e (4), aayah 59.]
En zo beveelt Hij de mens om Zijn boodschapper te gehoorzamen, net zoals Hij hen beveelt om Hemzelf te gehoorzamen; en Hij gebiedt hen vast te houden aan de Soennah van Zijn profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), net zoals Hij hen beveelt om strikt te handelen in overeenstemming met Zijn Boek.
[Zie ook het artikel Het volgen van Allahs boodschapper – d.w.z. de Soennah – is een verplichting, of het 225 pagina’s tellende boek Het Belang en de Autoriteit van de Soennah van Jamaal al-Din M. Zarabozo, uitgegeven door Uitgeverij Momtazah. (Te bestellen via onze webshop, en met uw aankoop steunt u de da’wah van www.uwkeuze.net.)]
Maar veel mensen “…verzetten zich tegen Allah en Zijn boodschapper (Moh’ammed)…” [soerat al-Moedjaadilah (58), aayah 20] en hebben de soenan (meervoud van soennah) van Allahs profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) verwaarloosd. Zij zijn vijandig jegens degenen die de leiding in de religie geaccepteerd hebben en de Islaam hebben geaccepteerd; ze zien de soenan van Allahs boodschapper (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) als een mislukking en schuwden ze, ontkenden ze en spraken ze tegen, door hun lastering tegen Allah, en zij zijn afgedwaald en niet recht geleid. Ik beveel jullie, O dienaren van Allah, vrees Allah!
Ik waarschuw jullie voor de wereld, want deze is zoet en aangenaam, en het misleidt zijn inwoners en bedriegt degenen die erin verblijven, en Allah zegt (Nederlandstalige interpretatie): “En geef hen (O Moh’ammed) de gelijkenis van het wereldse leven (zijn vergankelijke aard): het is als het water dat Wij neerzenden uit de hemel, waarmee vervolgens de gewassen van de aarde vermengd raken (groen en fris tevoorschijn komen), vervolgens wordt het droog, de winden verspreiden het. En Allah is over alle zaken Almachtig.” [Soerat al-Kahf (18), aayah 45.]
[Al-Moestawrid (moge Allah tevreden zijn met hem) verhaalde: “De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): ‘Deze wereld is zo onbeduidend in vergelijking tot het Hiernamaals als iemand van jullie die zijn vinger in de oceaan steekt, laat hem dan kijken wat er aan blijft kleven,’ en hij wees met zijn wijsvinger.” (Overgeleverd door Ah’med.)]
Allah de Verhevene zegt (Nederlandstalige interpretatie): “Alles wat op haar (de aarde) is, zal vergaan.” [Soerat ar-Rah’maan (55), aayah 26.] Werk daarom voor het blijvende leven en voor oneindige eeuwigheid. Deze aardse wereld zal vergaan en hun werken zullen als een touw om hun nekken blijven. Allah de Verhevene zegt (Nederlandstalige interpretatie): “En de daden (#4) van elk mens hebben Wij aan zijn hals gebonden en op de Dag der Opstanding halen Wij voor hem een boek (#5) tevoorschijn dat hij open zal aantreffen.” [Soerat al-Israa-e (17), aayah 13.]
<<< (#4) In het Arabisch staat hier taa-ir (letterlijk iets dat vliegt). Hier verwijst het naar de daden van de mens die van hem vliegen, zoals Ibn ‘Abbaas, Moedjaahid en anderen zeiden. Het omvat zowel de goede als de slechte daden; de mens zal gedwongen worden om ze toe te geven en hij zal dienovereenkomstig beloond of bestraft worden. (Tefsier Ibn Kethier.)>>>
<<< (#5) Ma’mar zei: “Al-H’asan al-Basrie reciteerde “zittend aan de rechterzijde en aan de linkerzijde” [soerat Qaaf (50), aayah 17] en zei: ‘O zoon van Adam! Jouw boek is voor jou geopend en twee edele engelen zijn toevertrouwd met het vergezellen van jou, een aan jouw rechterzijde en een aan jouw linkerzijde. De ene aan jouw rechterzijde noteert jouw goede daden en de andere aan jouw linkerzijde noteert jouw slechte daden. Dus doe wat je wilt, veel of weinig, totdat je sterft. Dan zal Ik jouw boek opvouwen en het aan jouw nek vastbinden samen met jou in jouw graf. Vervolgens, wanneer je naar buiten komt op de Dag der Opstanding, zul je het boek wijd open aantreffen, dus “lees jouw boek!” Bij Allah, Hij is rechtvaardig, Degene Die jou heeft aangesteld om jezelf te beoordelen.” Dit zijn enkelen van de beste woorden die al-H’asan ooit sprak. Moge Allah hem genadig zijn. (Tefsier Ibn Kethier.)>>>
Weet dat jullie sterfelijk zijn en dat jullie vervolgens terug zullen keren naar jullie Heer na jullie dood. Hij zal degenen die goed gedaan hebben zeker met het goede belonen. Wees daarom ijverig in gehoorzaamheid tot jullie Heer en weiger wat Hij jullie geweigerd heeft.
Soennah en h’adieth
In de Islaam wijst het Arabische woord soennah op de manier waarop de profeet Moh’ammed (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) zijn leven leidde. De Soennah is de tweede bron van de islamitische jurisprudentie, na de Qor-aan. Beide bronnen zijn onmisbaar; iemand kan de Islaam niet praktiseren zonder beide te raadplegen. Het Arabische woord h’adieth (mv. ah’aadieth) is gelijkvormig aan soennah, maar is niet hetzelfde. Een h’adieth is een overlevering van het leven van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) en wat hij goed heeft gekeurd – tegenover zijn leven zelf, hetgeen de Soennah is, zoals al eerder is genoemd. In M.M. Azami’s Studies in Hadith Methodology and Literature wordt de volgende precieze definitie van een h’adieth gegeven:
Volgens de moeh’addithien (geleerden van h’adieth) staat het voor “dat wat op gezag van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) is overgeleverd, zijn daden, uitspraken, stilzwijgende goedkeuringen, of een beschrijving van zijn sifaat (gelaatstrekken) hetgeen zijn fysieke verschijning inhoudt. De fysieke verschijning van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) wordt echter niet ingesloten in de definitie die door juristen gebruikt wordt.”
Aldus betekent h’adieth-literatuur de literatuur die bestaat uit de overleveringen van het leven van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) en de dingen die door hem zijn goedgekeurd. De term werd soms echter ook in veel bredere zin gebruikt om de overleveringen over de sah’aabah (metgezellen – van de profeet) en de taabi’ien (volgelingen van de metgezellen) eveneens te omvatten.
De explosie van de Islaam in de 7de en 8ste eeuw confronteerde de islamitische geleerden met een afschrikkende taak: om de kennis van de Soennah van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) te behouden. Van hieruit is de wetenschap van de h’adieth-evaluatie geboren. We raden u aan om het artikel Introductie tot de ah’aadieth (overleveringen) te lezen, om de enorme inspanning te begrijpen die vereist was om de echte overleveringen van de valse overleveringen te scheiden. Het succes van de vroegere geleerden wordt eveneens hieronder weergegeven door een aantal verzamelingen van ah’aadieth.
De wetenschap van de h’adieth
Allah de Verhevene zegt (Nederlandstalige interpretatie): “Waarlijk, Wij zijn het Die ad-Dzikr (de Herinnering, de Vermaning: de Qor-aan) hebben neergezonden. En waarlijk, Wij zijn zeker Wakers daarover.” [Soerat al-H’idjr (15), aayah 9.]
De belofte die door Allah de Verhevene in aayah 15:9 van de Qor-aan is gedaan, is duidelijk vervuld in de onbetwiste zuiverheid van de Qor-aanische tekst door de veertien eeuwen heen, vanaf haar openbaring. Wat echter vaak door veel moslims wordt vergeten is dat de goddelijke belofte tevens noodzakelijk de Soennah van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) inhoudt, omdat de Soennah het praktische voorbeeld vormt van de nakoming van de Qor-aanische leiding, de wijsheid onderwezen aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) samen met het Schrift. En noch de Qor-aan noch de Soennah kan juist begrepen worden zonder de ander.
[De Soennah is de sleutel tot het begrijpen van de Qor-aan. Neem bijvoorbeeld het woord salaah; de handeling waar de Qor-aan de meeste nadruk op legt na de bevestiging van geloof (as-shahaadah – de geloofsbelijdenis) is de handeling van salaah. Maar er is geen mens die met behulp van slechts een woordenboek de exacte betekenis ervan kan bepalen. Wat men op z’n meest kan begrijpen van de manier waarop het herhaaldelijk in de Qor-aan genoemd is, is dat dit Arabische woord gebruikt is in een of andere bijzondere terminologische zin en dat deze vakterm een of andere bijzondere religieuze handeling beduidt die de gelovigen dienen te verrichten. Maar door louter het lezen van de Qor-aan kan geen enkele lezer bepalen wat voor specifieke handeling het is en hoe het verricht dient te worden. Aldus zijn de ah’aadieth en de Soennah een bron van wet.]
Allah de Verhevene bewaarde de Soennah door middel van de sah’aabah (metgezellen – moge Allah tevreden zijn met hen) en degenen na hen (at-taabi’ien – de volgelingen) in staat te stellen om de verklaringen van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) en de beschrijvingen van zijn weg te onthouden, op te schrijven en door te geven, evenals het voortzetten van de zegeningen van het praktiseren van de Soennah.
Later, toen de zuiverheid van de kennis van de Soennah bedreigd werd, zorgde Allah de Verhevene ervoor dat de moslim-oemmah individuen aanvoerde met een bijzonder geheugen en analytische deskundigheid, die onvermoeid reisden om duizenden overleveringen te verzamelen en om de ware woorden der profetische wijsheid te onderscheiden van deze die vervalst zijn vanwege zwakke geheugens, van vervalsing door gewetenloze leugenaars en van de verklaringen van een groot aantal ‘oelamaa-e (geleerden), de metgezellen en degenen die hun weg volgden. Dit alles werd bereikt door precieze oplettendheid op de overgeleverde woorden en gedetailleerde bekendheid met de biografieën van de duizenden overleveraars van h’adieth.
De methodologie van de deskundige geleerden in het beoordelen van de overleveringen en het sorteren van de echte en de foutieve en verzonnen h’adieth, vormt de onderworpen zaak van de wetenschap van h’adieth. In dit artikel wordt een korte behandeling gegeven van de terminologie en de classificatie van h’adieth.
[De theorie van h’adieth en asmaa-e oer-ridjaal (tak van wetenschap over de goede en slechte eigenschappen van de overleveraars van de h’adieth) etc., werd door moslims als wetenschap ingevoerd, om de betrouwbaarheid van de ah’aadieth van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) te waarborgen. De krachtige, stevige en onwrikbare principes die de moslims bedachten voor onderzoek en gedetailleerde studie zijn zo weergaloos dat de wereld in zijn lange bestaan ze nog nooit eerder heeft gekend.]
Componenten van de h’adieth
Een h’adieth bestaat uit drie delen (zie onderstaande figuur):
Matn (tekst), isnaad (keten van overleveraars) en taraf [het deel, of het beginstuk van de tekst die naar de uitspraken, daden en eigenschappen van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) verwijzen, of zijn instemming met andere daden]. De authenticiteit van de h’adieth hangt af van de betrouwbaarheid van zijn overleveraars en de verbinding tussen hen.
Classificatie van de h’adieth
Er zijn een aantal classificaties van h’adieth verricht. Vijf van deze classificaties worden in het figuur hieronder getoond en ze worden naderhand kort beschreven.
1.) Volgens de verwijzing naar een bepaalde autoriteit.
Vier soorten h’adieth kunnen hierbij onderscheiden worden:
a. Qoedsie – goddelijk; een openbaring van Allah de Verhevene; doorgegeven met de woorden van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem). [Zie het artikel Het verschil tussen de Qor-aan en h’adieth Qoedsie.]
b. Marfoe’ – verheven; een overlevering van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), bijvoorbeeld: “Ik hoorde de profeet zeggen…”
c. Mawqoef – gestopt: een overlevering van een sah’aabie (metgezel), bijvoorbeeld: “Wij werden bevolen om…”
d. Maqtoe’ – verbroken: een overlevering van een taabi’ie (volgeling).
2.) Volgens de links van isnaad – onderbroken of ononderbroken.
Zes categorieën kunnen hierbij onderscheiden worden:
a. Moesnad – gesteund: een h’adieth is door een traditionalist overgeleverd, gebaseerd op wat hij van zijn leraar geleerd heeft in een tijd die geschikt was voor leren; eveneens – achtereenvolgens – voor elke leraar totdat de isnaad een bekende metgezel bereikt, die achtereenvolgens van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) verhaalde.
b. Moettasil – doorlopend: een h’adieth met een ononderbroken isnaad die slechts tot een metgezel of volgeling teruggaat.
c. Moersal – gezonden: als de link tussen de volgeling en de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) ontbreekt, bijvoorbeeld wanneer een volgeling zegt: “De profeet heeft gezegd…”
d. Moenqati’ – verbroken: dit is een h’adieth wiens link overal vóór de volgeling (d.w.z. dichter bij de traditionalist die de h’adieth heeft verhaald/vastgelegd) ontbreekt.
e. Moe’adal – verwarrend: dit is een h’adieth wiens overleveraar twee of meer opeenvolgende overleveraars weglaat in de isnaad.
f. Moe’allaq – hangend: dit is een h’adieth wiens overleveraar de hele isnaad weglaat en de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) direct aanhaalt (m.a.w. de link aan het begin ontbreekt).
3.) Volgens het aantal overleveraars betrokken in elke fase van isnaad.
Vijf categorieën van h’adieth kunnen hierbij onderscheiden worden:
a. Moetawaatir – opeenvolgend: dit is een h’adieth die door zo’n groot aantal mensen is overgeleverd dat er niet verwacht kan worden dat zij allen tezamen met een leugen zijn overeengestemd [of dat zich allemaal vergist hebben].
b. aah’aad – geïsoleerd: dit is een h’adieth die door mensen is overgeleverd wier aantal niet dat van een moetawaatir bereikt.
Het wordt verder geclassificeerd in:
b1. Mash-hoor – bekend: een h’adieth die door meer dan twee overleveraars wordt overgeleverd.
b2. ‘Aziez – zeldzaam, sterk: in elke fase van de isnaad worden slechts twee overleveraars gevonden die de h’adieth overleveren.
b3. Gharieb – vreemd: in sommige fases van de isnaad wordt er slechts één overleveraar gevonden die het verhaalt.
4.) Volgens de aard van de tekst van de isnaad.
a. Moenkar – veroordeeld: dit is een h’adieth die door een zwakke overleveraar is overgeleverd en wiens overlevering ingaat tegen een andere authentieke h’adieth.
b. Moedradj – invoeging: een toevoeging aan de tekst van de overgeleverde h’adieth door een verteller.
5.) Volgens de betrouwbaarheid en geheugen van de overleveraars.
Dit bepaalt de uiteindelijke uitspraak op een h’adieth. Vier categorieën kunnen hierbij onderscheiden worden:
a. Sah’ieh’ – authentiek. Imaam as-Shaafi’ie vermelde de volgende vereisten voor een h’adieth, die niet moetawaatir is, wil het acceptabel zijn: “Elke overleveraar dient betrouwbaar (en oprecht) in zijn religie te zijn; hij dient gekend te zijn als iemand die eerlijk is in zijn uitspraken, die begrijpt wat hij vertelt, die weet dat een andere uiting de betekenis kan veranderen en die de bewoording van de h’adieth woord voor woord verhaalt, niet alleen zijn betekenis.”
b. H’asan – goed: een h’adieth waarbij zijn bron bekend is en zijn overleveraars ondubbelzinnig [maar bereikt niet het niveau van sah’ieh’].
c. Dha’ief – zwak: een h’adieth die faalt in het bereiken van de status van h’asan. Gewoonlijk is de zwakheid:
c1. Een onderbreking in de isnaad, in dit geval kan de h’adieth – volgens de aard van de onderbreking – moenqati’ (verbroken), moe’allaq (hangend), moe’dal (verwarrend) of moersal (gezonden) zijn.
c2. Één van de overleveraars heeft een minderwaardig karakter, hetgeen bijvoorbeeld te wijten is aan de leugens die hij vertelde, buitensporige fouten, tegenstrijdigheid met de overlevering van betrouwbaardere bronnen, betrokkenheid bij een vernieuwing [bid’ah (#6)] of dubbelzinnigheid die zijn persoonlijkheid omringt.
<<< (#6) Zie het artikel Het verbod op innovaties (bid’ah).>>>
d. Mawdoe’ – verzonnen of vervalst: dit is een h’adieth wiens tekst tegen de ingestelde normen van de uitspraken van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) indruist, of zijn overleveraars bevatten een leugenaar.
Verzonnen ah’aadieth worden tevens herkend door extern bewijs dat betrekking heeft op een tegenstrijdigheid die gevonden wordt in de data of tijden van een bijzonder incident.
[Dat er ah’aadieth verzonnen zijn is een groot bewijs voor het feit dat in het begin de volledige oemmah (gemeenschap) de uitspraken en handelingen van de boodschapper (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) de status van wetgeving gaven, want waarom zouden de mensen die dwaling wilden verspreiden anders onjuiste ah’aadieth hebben verzonnen!? Want alleen dat geld dat waarde heeft op de markt wordt vervalst; niemand vervalst geld dat geen waarde heeft op de markt. Bovendien heeft deze oemmah van meet af aan er voor gezorgd dat er geen valsheid toegeschreven werd aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) wiens uitspraken en handelingen de status van wetgevend hadden. En naar mate het gevaar van het toeschrijven van incorrecte dingen aan hem toenam, spanden de sympathisanten van de oemmah zich meer en meer in om het onvervalste te onderscheiden van het vervalste. De wetenschap van het onderscheiden van de authentieke (sah’ieh’) ah’aadieth van de zwakke (dha’ief) en verzonnen (mawdoe’) ah’aadieth (en vele classificaties daartussen) is een unieke wetenschap welke alleen door moslims bedacht en ontwikkeld is. Werkelijk ongelukkig zijn degenen die zich zonder kennis over deze wetenschap (dus onbezonnen) laten misleiden door westerse oriëntalisten om de ah’aadieth en de Soennah te zien als niet rechtsgeldig en onbetrouwbaar. (Naar Tefhiem al-Qor-aan, Sayyid Aboe al-A’laa Mawdoedie.)]
Enkele termen op het gebied van h’adieth op een rij
Isnaad (meervoudsvorm van sanad): keten van overleveraars van een profetische h’adieth (overlevering), die de verzamelaar van de h’adieth koppelt aan degene die het verhaald heeft.
Asmaa-oer-Ridjaal: tak van wetenschap over de goede en slechte eigenschappen van de overleveraars van de h’adieth. Het is zelfs bekend wie wat zei en wie bekend staat als betrouwbaar of twijfelachtig en over wie bekend is dat hij gelogen heeft of zich regelmatig vergiste.
As-Sab’ah: letterlijk betekent dit ‘de zeven’, dit is een verwijzing naar de zeven samenstellers van ah’aadieth, namelijk al-Boekhaarie, Moeslim, Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie, at-Tirmidzie, Ibn Maadjah en Ah’mad.
As-Sih’ah’ as-Sittah: de zes boeken van ah’aadieth; al-Boekhaarie, Moeslim, Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie, at-Tirmidzie en Ibn Maadjah.
Al-Khamsah: letterlijk betekent dit ‘de vijf’, dit is een verwijzing naar de vijf samenstellers van ah’aadieth-verzamelingen, namelijk Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie, at-Tirmidzie, Ibn Maadjah en Ah’mad.
Al-Arba’a: letterlijk betekent dit ‘de vier’, dit is een verwijzing naar de vier samenstellers van ah’aadieth-verzamelingen, namelijk Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie, at-Tirmidzie en Ibn Maadjah.
At-Thalaathah: letterlijk betekent dit ‘de drie’, dit is een verwijzing naar de drie samenstellers van ah’aadieth-verzamelingen, namelijk Aboe Daawoed, an-Nasaa-ie en at-Tirmidzie.
Sah’ieh’ayn: de twee sah’ieh’-verzamelingen (de twee h’adieth-boeken) van al-Boekhaarie en Moeslim.
Moettafaqoen ‘alayh: letterlijk betekent dit ‘zij tweeën zijn het hiermee eens’, d.w.z. dat deze h’adieth terug te vinden is in zowel de Sah’ieh’ van al-Boekhaarie als Moeslim.
H’adieth (meervoud: ah’aadieth): overleveringen van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), van wat hij gezegd, gedaan of stilzwijgend goedgekeurd heeft, of een overlevering die zijn eigenschappen bevat.
De classificaties van ah’aadieth op een rij:
Dha’ief (zwak): een onnauwkeurige overlevering welke niet de kwalificatie haalt om sah’ieh’ (authentiek) of h’asan (goed) te zijn, en kan daarom niet als basis/bewijs gebruikt worden voor een islamitische mening. Dha’ief djiddan = zeer zwak.
Gharieb (ongewoon of vreemd): een h’adieth of versie verhaald door een betrouwbare of onbetrouwbare verteller welke afwijkt in context met een andere h’adieth of versie van een groep betrouwbare vertellers. Een gharieb h’adieth kan sah’ieh’ (authentiek, betrouwbaar) zijn of dha’ief (zwak).
H’asan (goed): een moesnad h’adieth verhaald door een betrouwbare keten (van overleveraars), maar bereikt niet het niveau van een sah’ieh’ (authentieke, betrouwbare) h’adieth.
Madjhoel (onbekend): als er een onbekende persoon in de isnaad (keten van overleveraars) van een h’adieth is.
Maqtoe’ (niet verbonden): (a) een h’adieth die eindigt bij een taabi’ie (volgeling) bij zowel daad en woord, (b) een h’adieth met een onvolledige keten van overleveraars, (c) een h’adieth waarin een sah’aabie (metgezel) iets omschrijft door te zeggen: “Wij deden…”
Marfoe’ (naspeurbaar): een h’adieth toegeschreven aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), hetzij een uitspraak of een daad, hetzij moettasil (verbonden), moenqata’ (onderbroken) of moersal (niet toegeschreven).
Mawdoe’ (verzonnen): een h’adieth valselijk toegeschreven aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem).
Mawqoef (niet naspeurbaar): dit is een h’adieth over een sah’aabie (metgezel van de profeet). Een omschrijving, verslag of informatie gegeven door een sah’aabie. Een mawqoef wordt ook wel een athar genoemd.
Moedhtarib (verwarrend): een h’adieth waarbij de overleveraars het oneens zijn over een bepaalde bron of over enig ander aspect met even sterke argumenten en zonder mogelijkheid dat een mening zwaarder weegt dan de andere. Dit meningsverschil kan zijn over de keten van vertellers of over de tekst.
Moenqati’ (onderbroken): een h’adieth met onvolledige keten van vertellers, of het heeft in de keten een onbekende verteller.
Moersal (niet toegeschreven): een h’adieth met de keten van vertellers eindigend bij een taabi’ie (volgeling van de sah’aabah), zonder de verwijzing naar de metgezel die het citeert van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem).
Moesnad (subjectief): (1) een h’adieth met een complete keten van vertellers tot aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), (2) een h’adieth-verzameling waarin alle overleveringen van een overleveraar samen zijn verzameld.
Moettasil (verbonden) of mawsoel: een h’adieth met een complete keten van vertellers totdat het zijn bron bereikt. Het kan zowel een marfoe’ (naspeurbaar) zijn, toegeschreven aan de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), of een mawqoef (niet naspeurbaar), eindigend bij een sah’aabie.
Sah’ieh’ (betrouwbaar/authentiek): een moesnad h’adieth met een niet onderbroken keten van vertellers, die allemaal bekend zijn als betrouwbare personen met een goed geheugen, totdat aan de bron zonder het zijn van shaadz (vreemd) of moe’allal (onjuist/gebrekkig).
H’adieth Qoedsie – Heilige overlevering van Allah de Verhevene, die niet in de Qor-aan staat. Het is een h’adieth die de boodschapper (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) overleverde van Allah de Verhevene, maar het behoort niet tot de Qor-aan en het is ook niet mogelijk om de recitatie daarvan als aanbidding te zien. H’adieth qoedsie betekent dat deze van al-Qoeddoes afkomstig is – al-Qoeddoes is de Heilige, één van de Schone Namen van Allah. (Zie het artikel Het verschil tussen de Qor-aan en h’adieth Qoedsie.)
H’adieth Sah’ieh’: authentieke (betrouwbare) overlevering van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem).
Relevante artikelen:
Introductie tot de ah’aadieth (overleveringen)
Weerlegging van de koranieten en het Koranisme
Het volgen van Allahs boodschapper is een verplichting
De Soennah (diverse artikelen)