Een daad waarmee de zondaar dichter tot zijn Heer kan komen in de hoop dat zijn berouw geaccepteerd zal worden.
Vertaald door Aboe Yoesoef ‘Abdoellaah.
Alle lof is voor Allah, Heer der werelden, en moge de vrede en de zegeningen van Allah neerdalen op de voornaamste van alle boodschappers, Moh’ammed, alsook op zijn familie, al zijn metgezellen en iedereen die hun voorbeeld volgt.
An-Nawawie (moge Allah hem genadig zijn) heeft gezegd: “Geleerden verklaren dat berouw verplicht is voor elke zonde. Als de ongehoorzaamheid van een persoon enkel iets is tussen hem en Allah, de Meest Verhevene, en niet verbonden is met de rechten van andere mensen, dan heeft zijn berouw drie voorwaarden: (1) hij dient te stoppen met het begaan van de zonde, (2) hij dient spijt te hebben dat hij de zonde verricht heeft en (3) hij dient zich voor te nemen om het nooit meer te verrichten. Als één van deze voorwaarden niet oprecht aanwezig is, dan is zijn berouw niet geldig!! Indien de handeling van ongehoorzaamheid verbonden is met de rechten van andere mensen, dan heeft het berouw vier voorwaarden: de drie bovengenoemde voorwaarden en de vierde is het teruggeven van het recht van de andere persoon. Als dit recht een eigendom is, of iets dergelijks, dan dient hij dit terug te geven aan de eigenaar.” (Riyaadh as-Saalieh’ien, bewerkt door al-Arnaa-oet, blz. 10-11.) [Zie o.a. het artikel De boetedoening voor zonden is berouw. Zie ook de relevante artikelen onder aan deze pagina.]
Naast deze voorwaarden van oprecht berouw (at-tawbah – التوبة) wordt ook sterk aangeraden om salaat at-tawbah (صلاة التوبة) te verrichten, oftewel het gebed van berouw. Op ‘Islam Q&A’ staat daarover het volgende vermeld.
Wegens de barmhartigheid van Allah Ta’aalaa (Verheven is Hij) voor deze oemmah (gemeenschap) heeft Hij de poort van berouw geopend, en deze zal niet sluiten totdat de ziel de keel bereikt (bij het overlijden) of de zon opkomt vanuit het westen (een van de tekenen dat het Laatste Uur spoedig zal aanbreken).
Door deze barmhartigheid voor deze oemmah heeft Hij voor hen een daad van aanbidding voorgeschreven welke behoort tot de beste daden van aanbidding, waarmee de zondaar dichter tot zijn Heer kan komen in de hoop dat zijn berouw geaccepteerd zal worden. Dit is salaat at-tawbah (het gebed van berouw) en nu volgen enkele zaken die betrekking hebben op dit gebed.
[Al-Boekhaarie leverde over dat Ibn Mas’oed (moge Allah tevreden over hem zijn) zei: “De gelovige beschouwt zijn zonden alsof hij onder aan een berg zit waarvan hij vreest dat die op hem zal vallen, en de zondaar beschouwt zijn zonden als vliegen die voor zijn neus passeren en hij doet zoals dit bij hen (hen met zijn hand weg wuiven).” (Toegevoegd door de vertaler, uit het artikel Zonden heroverwegen: zijn kleine zonden echt klein?)]
1. Het gebed van berouw is voorgeschreven in de sharie’ah (sharia)
DE GELEERDEN ZIJN HET UNANIEM EENS dat het gebed van berouw voorgeschreven is in de sharie’ah (islamitische wetgeving). Aboe Daawoed (1521) leverde over dat Aboe Bakr as–Siddieq (moge Allah tevreden over hem zijn) zei: “Ik hoorde de boodschapper van Allah (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) zeggen (Nederlandstalige interpretatie): ‘Er is niemand die een zonde begaat en zich daarna goed reinigt (middels de woedhoe-e, wudu) en twee rak’aat bidt en vervolgens Allah om vergeving vraagt, of Allah zal hem vergeven.’ Vervolgens reciteerde hij dit vers (Nederlandstalige interpretatie): ‘En degenen die, wanneer zij een gruweldaad #1 begaan hebben of zichzelf onrecht aangedaan hebben, Allah gedenken en vervolgens vergeving vragen voor hun zonden – en wie vergeeft de zonden behalve Allah!? – en zij gaan niet halsstarrig door met wat zij deden, terwijl zij het weten.’ [Soerat Aal ‘Imraan (3), aayah 135].” [Door al-Albaanie als sah’ieh’ (authentiek) geclassificeerd in Sah’ieh’ Abie Daawoed.]
[#1 Noot van de vertaler: gruweldaden (al-fah’shaa-e) zijn daden die de natuurlijke aanleg van de mens schenden en te buiten gaan. Het omvat zonden zoals overspel, het drinken van alcohol, het zaaien van verderf op aarde, het ophitsen van mensen middels laster en geroddel en dergelijke andere zonden. (Zahrat at-Tafaasier.) – Einde noot.]
Ah’med (26998) leverde over dat Aboe d-Dardaa-e (moge Allah tevreden over hem zijn) zei: “Ik hoorde de boodschapper van Allah (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) zeggen (Nederlandstalige interpretatie): ‘Degene die woedhoe-e verricht en dit goed doet, vervolgens staat en twee rak’aat bidt, of vier (een van de overleveraars was onzeker), waarin hij Allah gedenkt en zich goed concentreert, waarna hij Allah om vergeving vraagt, Hij zal hem vergeven.’” [De samensteller van al-Moesnad zei: “De keten (van overleveraars) is h’asan (goed, betrouwbaar).” Het werd ook door al-Albaanie aangehaald in Silsilat al-Ah’aadieth as–Sah’ieh’ah (3398).]
2. De reden voor het gebed van berouw
DE REDEN VOOR HET GEBED VAN BEROUW IS WANNEER EEN MOSLIM EEN ZONDE BEGAAT, hetzij een grote of een kleine zonde (zie het artikel Zonden heroverwegen: zijn kleine zonden echt klein?), dan dient hij daar onmiddellijk berouw voor te tonen en het is aanbevolen voor hem om deze twee rak’aat te bidden. En wanneer hij berouw toont, dan dient hij een rechtschapen daad te verrichten welke behoort tot de beste der daden, namelijk het gebed. #2 Hierdoor kan hij dichter bij Allah Ta’aalaa komen in de hoop dat Hij zijn berouw aanvaardt en zijn zonde vergeeft.
[#2 Noot van de vertaler: Allah Ta’aalaa zegt in Zijn Nobele Koran (Nederlandstalige interpretatie): “…Waarlijk, de goede daden verwijderen de slechte daden…” [Soerat Hoed (11), aayah 114.] In deze context verwijst ‘goede daden’ voornamelijk naar gebeden, maar het omvat alle soorten goede woorden, daden en intenties. (A. Yusuf Ali Quran Commentary, de herziene versie.) – Einde noot.]
(Lees verder onder de afbeelding.)
3. Het tijdstip voor het gebed van berouw
HET IS MOESTAHABB (AANBEVOLEN) OM DIT GEBED TE BIDDEN wanneer de moslim besloten heeft berouw te tonen voor de zonde die hij begaan heeft, of dit berouw nu plaatsvindt onmiddellijk na het begaan van de zonde of later. De zondaar dient zich te haasten met het tonen van berouw. Maar als hij het uitstelt, dan zal het nog steeds geaccepteerd worden; want berouw wordt aanvaard zolang een van de twee beletsels niet plaatsvinden:
i.) Wanneer de ziel de keel bereikt (bij het overlijden). (Zie het artikel De dood.) De boodschapper van Allah (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Allah zal het berouw van Zijn dienaar accepteren zolang de doodsreutel nog niet begonnen is.” [Door al-Albaanie als h’asan (goed, betrouwbaar) geclassificeerd in Sah’ieh’ at-Tirmidzie (3537).]
ii.) Wanneer de zon opkomt vanuit het westen. De profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) heeft gezegd (Nederlandstalige interpretatie): “Wie berouw toont voordat de zon opkomt vanuit het westen, Allah zal zijn berouw aanvaarden.” [Overgeleverd door Moeslim (2703).]
Dit gebed kan verricht worden op elk gewenst tijdstip, inclusief de tijdstippen waarop (vrijwillig) bidden niet toegestaan is (zoals na het ‘asr-gebed) #3, omdat het behoort tot de gebeden die verricht worden met een reden, dus is het toegestaan wanneer de reden ervoor aanwezig is.
[#3 Zie het artikel De voortreffelijkheid van vrijwillige gebeden voor meer informatie over de tijden waarop het niet toegestaan is vrijwillige gebeden te verrichten.]
Shaykh al-Islaam Ibn Taymiyyah zei: “Gebeden die verricht worden wegens een reden, zoals de neerknieling bij recitatie, het begroeten van de moskee, het zonsverduisteringsgebed, het gebed onmiddellijk nadat men zich gereinigd heeft, zoals vermeld is in de h’adieth van Bilaal, en het istikhaarah-gebed, dienen niet uitgesteld te worden indien de reden plaatsvindt op een tijdstip waarop het gebed niet toegestaan is. Want het uitstellen ervan kan ervoor zorgen dat men ze mist, zoals iemand die het istikhaarah-gebed verricht de zaak verliest waarvoor hij leiding zoekt als hij het gebed uitstelt. Hetzelfde geldt voor het gebed van berouw. Als iemand een zonde begaat, dan is het verplicht om meteen berouw te tonen, en het is aanbevolen voor hem om twee rak’aat te bidden en vervolgens berouw te tonen, zoals in de h’adieth van Aboe Bakr as–Siddieq aangegeven wordt.” [Einde citaat uit Madjmoe’ al-Fataawaa (23/215).]
(Lees verder onder de afbeelding.)
4. Omschrijving van het gebed van berouw
HET GEBED VAN BEROUW IS TWEE RAK’AAT, zoals in de h’adieth van Aboe Bakr as–Siddieq (moge Allah tevreden over hem zijn) aangegeven wordt.
Het is voorgeschreven voor degene die berouw toont om alleen te bidden, want het behoort tot de naafil (vrijwillige) gebeden die niet gezamenlijk verricht dienen te worden. Daarna is voorgeschreven om Allah om vergiffenis te vragen, wegens de h’adieth van Aboe Bakr as–Siddieq (moge Allah tevreden over hem zijn).
Er is geen overlevering van de profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) waardoor we kunnen zeggen dat het moestahabb (aanbevolen) is om bepaalde soewar (mv. van soerah) te reciteren in deze twee rak’aat, dus men kan reciteren wat hij wil.
Het is voor de boeteling moestahabb om zich uiterst in te spannen om rechtschapen daden te verrichten, alsook om dit gebed te verrichten, want Allah Ta’aalaa (Verheven is Hij) zegt (Nederlandstalige interpretatie): “En waarlijk, Ik ben Meest Vergevensgezind jegens degene die berouw toont en gelooft (in Mijn Eenheid) en rechtschapen daden verricht (waaruit blijkt dat zijn berouw en geloof oprecht zijn) en vervolgens de leiding blijft volgen (tot aan zijn dood).” [Soerat Taa Haa (20), aayah 82.]
Tot de beste der rechtschapen daden die de boeteling kan verrichten behoort het geven van liefdadigheid (sadaqah), want liefdadigheid behoort tot de grootste middelen voor het compenseren van zonden. [Zie het artikel De voortreffelijkheid van sadaqah (liefdadigheid).] Allah Ta’aalaa zegt (Nederlandstalige interpretatie): “Als jullie de liefdadigheden openlijk geven, dan is dat goed; en als jullie ze geheimhouden en ze geven aan de armen, dan is dat beter voor jullie en Hij zal een aantal van jullie zonden kwijtschelden…” [Soerat al-Baqarah (2), aayah 271.]
Het is aangetoond dat Ka’b ibn Maalik (moge Allah tevreden over hem zijn) zei, toen Allah zijn berouw geaccepteerd had: “O boodschapper van Allah! Als onderdeel van mijn berouw zal ik mijn bezit opgeven omwille van Allah en Zijn boodschapper.” De boodschapper van Allah (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem) zei (Nederlandstalige interpretatie): “Behoud wat van je bezit, want dat is beter voor je.” Hij zei: “Dan zal ik mijn deel in Khaybar behouden.” (Moettafaqoen ‘Alayh.)
Samengevat:
1.) Dit gebed is bewezen van de profeet (vrede en zegeningen van Allah zijn met hem).
2.) Het is voorgeschreven wanneer de moslim berouw toont voor elke zonde, hetzij een grote zonde of een kleine zonde, en of dit berouw nu onmiddellijk volgt na het begaan van de zonde of nadat enige tijd voorbijgegaan is.
3.) Dit gebed kan op elk tijdstip verricht worden, inclusief de tijden waarop bidden niet toegestaan is.
4.) Het is moestahabb (aanbevolen) voor de boeteling om naast dit gebed andere goede daden te verrichten, zoals liefdadigheid enzovoort.
Moge Allah zegeningen en vrede laten neerdalen op onze profeet Moh’ammed en op al zijn familie en metgezellen.
Bron: https://islamqa.info/en/98030 (Engels) – https://islamqa.info/ar/98030 (Arabisch).
Relevante artikelen:
De boetedoening voor zonden is berouw
Berouw tonen… en weer zondigen
Zonden heroverwegen: zijn kleine zonden echt klein?
De bittere gevolgen van zonden
Wanhoop niet aan de Barmhartigheid van Allah
Een boodschap aan iemand die dreigt te verdrinken
10 Manieren om je imaan (geloof) te vermeerderen
Taqwaa (vroomheid, Godvrezendheid), dat moet je hebben
