De dood van een gelovige en de dood van een ongelovige.
Samengesteld door ‘Abdoellaah Bekx.
Lees ook eens het korte artikel Voorbereiden op de dood, alsook Wat erger is dan de dood (over wat imam Ibn al-Qayyim erger vindt dan de dood…).
Alle lof is voor Allah, Die vele profeten heeft gestuurd en enkele Boeken heeft geopenbaard. Zegeningen en vrede zijn met de laatste boodschapper, Moh’ammed, zijn gezinsleden, metgezellen en eenieder die hun voetstappen volgt.
Allah ‘Azza wa Djel (de Almachtige en Majesteitelijke) zegt (Nederlandstalige interpretatie): “Elke ziel zal de dood proeven (#1); en waarlijk, slechts op de Dag der Opstanding zullen jullie je beloning volledig ontvangen. Wie dan van het Vuur verwijderd wordt en het Paradijs wordt binnengeleid, is werkelijk succesvol. (#2) En het wereldse leven is niets behalve een bedriegende genieting.” [Soerat Aal ‘Imraan (3), aayah 185.]
<<<(#1) Zie het artikel De ziel – maak kennis met je ware zelf.>>>
<<< (#2) Aboe Hoerayrah (moge Allah tevreden zijn met hem) verhaalde dat de boodschapper van Allah (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) gezegd heeft (Nederlandstalige interpretatie): “Een plaats in het Paradijs zo klein als wat in beslag genomen wordt door een zweep, is beter dan de wereld en al hetgeen op zijn oppervlakte is. Lees als jullie willen: ‘Wie dan van het Vuur verwijderd wordt en het Paradijs wordt binnengeleid, is werkelijk succesvol.’” (Overgeleverd door at-Tirmidzie.)>>>
Allah Soebh’aanahoe wa Ta’aalaa (Glorieus en Verheven is Hij) zegt ook (Nederlandstalige interpretatie): “Degene Die de dood en het leven heeft geschapen opdat Hij jullie beproeft (en aldus aantoont) wie van jullie de beste daden verricht (#3). En Hij is al-‘Aziez (de Almachtige), al-Ghafoer (de Meest Vergevingsgezinde).” [Soerat al-Moelk (67), aayah 2.]
<<< (#3) Niet de meeste daden maar de beste daden: de daden verrichten omwille van Allah de Verhevene met ikhlaas (oprechtheid, zuivere intentie) en in overeenstemming met de Soennah (wettige manieren van de profeet Moh’ammed – Allahs zegeningen en vrede zijn met hem). (Zie de artikelen over de Soennah.)>>> (Klik op onderstaande afbeeldingen om ze vergroot weer te geven. Gebruik de afbeeldingen voor da’wah.)
Allah de Verhevene zegt dat ‘dood’ en ‘leven’ zijn geschapen. De dood is dus niet louter een negatieve toestand. Allah Ta’aalaa zegt (Nederlandstalige interpretatie): “…Jullie (zielen) waren (tenslotte) levenloos, vervolgens bracht Hij jullie tot leven. Vervolgens zal Hij jullie laten sterven (in deze wereld), vervolgens zal Hij jullie wederom tot leven brengen (op de Dag der Opstanding)…” [Soerat al-Baqarah (2), aayah 28.]
De dood is dan (1) de toestand (van de ziel) voordat zijn/haar leven (op aarde) begon, wat op de een of andere manier bestaand of niet bestaand is (#4), (2) de toestand waarbij leven zoals wij dat kennen (waarnemen) stopt, maar het bestaan (van de ziel) niet eindigt; we gaan dan over naar al-barzakh, de periode in het graf, een tussenperiode tussen het wereldse leven en de Dag der Opstanding, waarna er een compleet nieuw leven zal zijn onder de term eeuwigheid.
<<< (#4) De hele mensheid (alle zielen) werd in één keer tot bestaan gebracht en tegelijkertijd begiftigd met gezond verstand en in Zijn Aanwezigheid gebracht en gevraagd te getuigen dat Allah hun Heer is. Een overlevering van Oebayy ibn Ka’ab (moge Allah tevreden zijn met hem), ongetwijfeld gebaseerd op de kennis die hij ontving van de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem), is de beste uitleg van dit vers. Hij zei: “Allah verzamelde de gehele mensheid en rangschikte ze in verschillende groepen in overeenstemming met hun soorten of perioden en gaf hen menselijke vormen en bekwaamheid om te spreken. Vervolgens sloot Hij een verbond met hen (zie aayah 57:8) en liet hen getuigen betreffende zichzelf en vroeg (Nederlandstalige interpretatie): ‘Ben Ik niet jullie Heer?’ Zij antwoordden: ‘Zeer zeker, U alleen bent onze Heer.’ Allah zei vervolgens: ‘Ik vraag de aarde en de hemelen en jullie vader Adam om te getuigen hieromtrent opdat jullie op de Dag der Opstanding niet zullen zeggen dat jullie hier geen kennis over hadden. Dus neem hier nota van, dat niemand anders dan Ik het waard is om te aanbidden en dat er geen andere Heer is dan Ik. Jullie dienen Mij geen enkele deelgenoot toe te kennen. Ik zal Mijn boodschappers naar jullie zenden, die jullie zullen herinneren aan dit verbond dat jullie sluiten met Mij; Ik zal ook Mijn Boek naar jullie zenden.’ Daarop antwoordde de volledige mensheid: ‘Wij getuigen hiervan: U alleen bent onze Heer en onze God, wij hebben geen andere heer of god naast U.’” (Tefhiem al-Qor-aan, Sayyid Aboe al-A’laa Mawdoedie.) Deze hele passage is een verwijzing naar de fitrah, de natuurlijke aanleg (het onderbewustzijn). Iedereen heeft geloof in God en de juiste geloofsleer in zijn hart, maar na de geboorte raken velen beïnvloed door ouders, vrienden, boeken etc. en wordt het geloof bedekt door begeerten en arrogantie. Zie het artikel al-Fitrah – de natuurlijke aanleg.>>>
Imaam Ah’med leverde over dat Aboe Sa’ied (moge Allah tevreden zijn met hem) zei dat de boodschapper van Allah (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) zei (Nederlandstalige interpretatie): “Wanneer de mensen van het Paradijs het Paradijs binnengaan en de mensen van de Hel de Hel binnengaan, zal de dood gebracht worden in de vorm van een witte ram met zwarte vlekken en het zal geplaatst worden tussen het Paradijs en de Hel. Daarna zal er gezegd worden: ‘O mensen van het Paradijs! Weten jullie wat dit is?’ Daarop zullen zij hun nekken uitstrekken en kijken, en zij zullen zeggen: ‘Ja, dit is de dood.’ Vervolgens zal er gezegd worden: ‘O mensen van het Hellevuur! Weten jullie wat dit is?’ Daarop zullen zij hun nekken uitstrekken en kijken, en zij zullen zeggen: ‘Ja, dit is de dood.’ Vervolgens zal bevolen worden dat het geslacht wordt en er zal gezegd worden: ‘O mensen van het Paradijs! Eeuwigheid en geen dood meer! O mensen van het Hellevuur! Eeuwigheid en geen dood meer!’” Daarna reciteerde de boodschapper van Allah (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) de aayah (Nederlandstalige interpretatie): “En waarschuw hen (O Moh’ammed) voor de Dag van Spijt, wanneer de zaak besloten is, terwijl zij (nu) in onachtzaamheid zijn en niet geloven.” [Soerat Maryam (19), aayah 39.] Dit is ook overgeleverd door al-Boekhaarie en Moeslim in hun Sah’ieh’s met vergelijkbare bewoording. (Klik op onderstaande afbeeldingen om ze vergroot weer te geven. Gebruik de afbeeldingen voor da’wah.)
De dood is onvermijdelijk. Zowel gelovigen als ongelovigen zullen op de een of andere manier sterven. Er is een indrukwekkende h’adieth (overlevering) over de laatste momenten van het leven van de gelovigen en ongelovigen. De h’adieth is overgeleverd door Ah’med, Aboe Daawoed, Ibn Khozaymah en al-H’aakim, en sah’ieh’ (authentiek ) verklaard door sheikh al-Albaanie. (We dienen voor ogen te houden dat de hele h’adieth die nu volgt een Nederlandstalige interpretatie is van de betekenissen van de Arabische tekst.)
De profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) heeft gezegd: “Als een gelovige op het punt staat om deze wereld te verlaten om over te gaan naar de volgende wereld, dan dalen engelen uit de hemelen neer met witte gezichten die stralen alsof hun gezichten de zon zijn, met een doodskleed uit het Paradijs en h’anoet (een geparfumeerde medische substantie wat gebruikt wordt voor het lichaam voordat het begraven wordt) uit het Paradijs en zitten om hem heen in een menigte zover het oog reikt. Dan komt de Engel des Doods totdat hij zit bij zijn hoofd en zegt: “O goede ziel, kom naar buiten naar de vergeving en de tevredenheid van Allah! En de ziel komt eruit en vloeit zoals een druppel water uit een waterzak stroomt en de engel pakt het vast. Als hij het gepakt heeft, laten de engelen het geen moment in zijn hand. Zij nemen het en plaatsen het in het doodskleed (en parfumeren het met die h’anoet) waarin h’anoet is. De geuren die daarvan zullen komen lijken op de lekkerste geur van musk (de fijnste en beste substantie gebruikt als een parfum) die op aarde gevonden kan worden.
Dan dragen zij hem naar boven en telkens als zij langs een groep engelen komen, vragen die: “Wie is deze goede ziel?” De engelen met de ziel antwoorden: “Die en die, de zoon van die en die,” en zij gebruiken de mooiste namen waarmee de mensen hem in de wereld hebben genoemd. Zij brengen hem naar de laagste hemel en vragen of er een poort voor hem geopend kan worden. Die wordt voor hem geopend en de engelen van elke hemel, die dicht bij Allah staan, begeleiden hem naar de volgende hemel tot hij de zevende hemel bereikt. Dan zegt Allah de Almachtige: “Schrijf het boek van Mijn dienaar in ‘iellieyyien (de hemelen en het Paradijs) en breng hem terug naar de aarde. Ik heb hen daaruit geschapen en Ik breng hen daar weer naar toe en Ik breng hen daar weer uit voort.”
Zijn ziel wordt dan weer naar zijn lichaam toegebracht en twee engelen komen naar hem toe. Zij laten hem zitten en vragen hem: “Wie is jouw Rabb (Heer)?” Hij antwoordt: “Mijn Rabb is Allah.” Zij vragen hem: “Wat is jouw dien (religie – manier van leven)?” Hij antwoordt: “Mijn dien is de Islaam.” Zij vragen hem: “Wie is deze man die naar jou was gestuurd?” Hij antwoordt: “De boodschapper van Allah.” Zij vragen hem: “Wat is jouw kennis?” Hij antwoordt: “Ik las het Boek van Allah, geloofde erin en verklaarde dat het waar was.”
Een oproeper uit de hemel zal dan roepen: “Mijn dienaar heeft de waarheid gesproken!! Voorzie hem daarom met de tapijten (kleden waarop men zit) uit het Paradijs, kleed hem met de kleding van het Paradijs en open een poort voor hem naar het Paradijs!” Hij ontvangt wat van de frisse lucht en aangename geur ervan en zijn graf breidt zich uit zover het oog reikt. Een man met prachtige kleding en een lekkere geur komt naar hem toe en zegt: “Verheug je in dat wat je pleziert, want dit is de dag die je beloofd is.” Hij vraagt: “Wie ben je? Je hebt een uiterlijk dat veel goeds voorspelt.” Hij antwoordt: “Ik ben je goede daden.” Dan zegt hij: “Mijn Rabb, laat het Uur (de Dag des Oordeels en het Uur van de Wederopstanding) spoedig slaan. Mijn Rabb, laat het Uur spoedig slaan, zodat ik naar mijn familie en mijn bezittingen kan terugkeren!” (Klik op onderstaande afbeeldingen om ze vergroot weer te geven. Gebruik de afbeeldingen voor da’wah.)
Als een ongelovige dienaar op het punt staat om deze wereld te verlaten om naar de volgende wereld over te gaan, komen engelen met zwarte gezichten uit de hemel naar beneden en zij hebben al-masoeh’ (de lelijkste, vieste, meest stinkende en rottende vodden) bij zich en zitten dan aan het uiteinde van het zicht. Dan komt de Engel des Doods en gaat bij zijn hoofd zitten en zegt: “Smerige ziel, kom naar buiten voor de vervloeking en de woede van Allah!” De ziel verdeelt zich over het hele lichaam en wordt uit het lichaam getrokken zoals as-saffoed (een troon met meerdere koppen die overvloedig in de woestijn aanwezig zijn, in het bijzonder bekend bij de herders omdat ze verstrikt raken in de wol van de schapen) uit natte wol wordt getrokken. Dan neemt de engel hem over. Als hij hem te pakken heeft, laten de andere engelen het geen moment in zijn handen. Zij nemen hem en wikkelen hem in al-masoeh’ waar een stank vanaf komt, zoals de ergste stank van een lichaam in de wereld. Dan nemen zij hem naar boven en telkens als zij voorbij een groep engelen komen, vragen deze: “Wie is deze smerige ziel?” De engelen met de ziel antwoorden: “Die en die, de zoon van die en die,” en zij gebruiken de ergste benamingen die de mensen hem op deze wereld hebben gegeven. Dan brengen zij hem naar de laagste hemel en vragen of de poort voor hem geopend kan worden. Deze gaat niet open. De boodschapper van Allah (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem) reciteerde toen (Nederlandstalige interpretatie): “…voor hen zullen de poorten van de hemel niet geopend worden (#5) en zij zullen het Paradijs niet binnengaan totdat het scheepstouw (of de kameel) door het oog van de naald gaat (wat onmogelijk is)…” [Soerat al-A’raaf (7), aayah 40.]
<<< (#5) Wanneer iemand komt te overlijden, blijft zijn stoffelijk lichaam in het graf en rot het weg, maar zijn ziel zal of in siddjien zijn (de laagste aarde, zie aayah 83:7), of in ‘iellieyyien (de zevende hemel, zie aayah 83:18), wachtend op de Dag der Opstanding wanneer de ziel weer verenigd zal worden met het lichaam dat Allah de Almachtige zal opwekken. Zie ook het artikel Zeg niet dat zij dood zijn over martelaren. Het woord siddjien is afgeleid van het woord sidjn (gevangenis, kerker). ‘Iellieyyien is genomen van het woord ‘oeloew, wat hoogte betekent, en het is het tegenovergestelde van siddjien. Er is van Hilaal ibn Yasaaf overgeleverd dat Ibn ‘Abbaas vroeg aan Ka’b over siddjien terwijl hij aanwezig was, en Ka’b zei: “Het is de zevende aarde en daarin zijn de zielen van de (overleden) ongelovigen.” Vervolgens vroeg Ibn ‘Abbaas hem over ‘iellieyyien, dus zei hij: “Het is de zevende hemel en daarin zijn de zielen van de (overleden) gelovigen.” (Tefsier Ibn Kethier.)>>>
Dan zegt Allah de Almachtige en Majesteitelijke: “Schrijf zijn boek in siddjien (in de laagste aarde).” Daarna wordt de ziel naar beneden gegooid.”
Daarna reciteerde de profeet (Allahs zegeningen en vrede zijn met hem): “…en wie deelgenoten aan Allah toekent, het is alsof hij uit de hemel viel en de vogels hem uit elkaar rukten, of alsof de wind hem naar een verafgelegen plaats wierp. ” (#6) [Soerat al-H’adj (22), aayah 31.]
<<< (#6) In deze gelijkenis staat “hemel” voor de oorspronkelijke menselijke aard (al-fitrah). De mens is van nature de dienaar van Allah de Verhevene en accepteert inherent de doctrine van tawh’ied (de eenheid van Allah). Daarom zal degene die de leiding van de profeten volgt, standvastig worden in datgene wat zijn aard hem ingeeft en hij zal hoger en hoger rijzen. Daarentegen zal degene die Allah de Verhevene verwerpt of deelgenoten aan Hem toekent uit de “hemel” van zijn aard vallen. Vervolgens wordt hij een slachtoffer van satans (duivels) en slechte leiders, zoals de vogels in de parabel die de gevallen mensen wegrukken, of hij wordt een slaaf van zijn eigen begeerten, passies, bevliegingen etc., die vergeleken zijn met de wind in de parabel. Zij laten hem dalen van de ene slechte positie naar de andere totdat hij valt in de diepste afgrond van verloedering. (Tefhiem al-Qor-aan, Sayyid Aboe al-A’laa Mawdoedie.)>>>
Dan keert zijn ziel naar zijn lichaam terug en twee engelen komen naar hem toe en vragen hem: “Wie is jouw Heer?” Hij antwoordt: “Ha, ha (#7), ik weet het niet!” Zij vragen hem: “Wat is jouw religie?” Hij zegt: “Ha, ha, ik weet het niet.” Zij vragen hem: “Wie is die man die naar jou is toegezonden?” Hij zegt: “Ha, ha, ik weet het niet.”
<<< (#7) Deze reactie geeft aan hoe ver een ongelovige afgedwaald was in het leven, tot het punt dat hij zich niet kan concentreren of herinneren. Maar hoe kan hij zich herinneren aangezien zijn leven totaal afweek van het rechte pad – as-siraat al-moestaqiem – het pad waar de gelovige in elk gebed om vraagt (Nederlandstalige interpretatie): “Leid ons op het rechte pad.” [Soerat al-Faatih’ah (1), aayah 6.] Een persoon kan nu misschien de antwoorden op deze vragen wel weten, maar zijn daden zullen hem in het graf helpen of tegenwerken, afhankelijk van of het goede of slechte daden waren.>>>
Dan roept een Roeper uit de hemel: “Mijn dienaar heeft gelogen, spreidt dus de tapijten (kleden waarop men zit) van het Vuur voor hem uit en open de poort van het Vuur voor hem!” Daarna komt er een hete wind naar hem toe, zijn graf wordt zo nauw voor hem, dat zijn ribben samengeperst worden. Een man met een afschuwelijk uiterlijk, gekleed in vodden en een vieze lucht komt naar hem toe en zegt: “Wees tevreden met het slechte nieuws dat ik voor je heb. Dit is de dag die je beloofd werd.” Hij vraagt: “Wie ben jij? Je hebt een uiterlijk dat kwaad voorspelt.” Hij antwoordt: “Ik ben je smerige daden.” Dan zegt hij: “O Rabb, laat het laatste Uur niet komen!” (Overgeleverd door Ah’med, Aboe Daawoed, Ibn Khozaymah, al-H’aakim, en authentiek verklaard door sheikh al-Albaanie.) (Klik op onderstaande afbeeldingen om ze vergroot weer te geven. Gebruik de afbeeldingen voor da’wah.)
Zie ook het 83 pagina’s tellende boek al-Qabr – het Graf: Zegeningen en Bestraffingen van H’oesayn al-‘Awayishah, uitgegeven door Uitgeverij Momtazah (te bestellen in onze islamwinkel).
Relevante artikelen:
Wat erger is dan de dood – wat imam Ibn al-Qayyim erger vindt dan de dood…
Gaan kinderen die jong sterven naar het Paradijs of de Hel?
Wees in dit leven als een vreemdeling of een reiziger!
De ziel – maak kennis met je ware zelf
al-Fitrah – de natuurlijke aanleg